به جرات می‌توان گفت که منشاء بسیاری از بیماری‌ها به خوردن غذاهای ناسالم برمی‌گردد. امروزه استفاده از خوراکی‌های شور، شیرین و پرچرب به یک عادت تبدیل شده است، به طوری که بعضی از افراد به سختی می‌توانند از مصرف آن‌ها چشم‌پوشی کنند. با این حال، باید بدانید که زیاده‌روی در خوردن این غذاها برای سلامتی مضر است و می‌تواند کیفیت زندگی شما را به خصوص در دوران سالمندی به شدت تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل، این مقاله از مجله درمانکده را به معرفی خوراکی های ناسالم و تاثیر آن‌ها روی بدن اختصاص داده‌ایم. خواندن این مقاله به شما در انتخاب هوشمندانه‌ مواد غذایی و داشتن تغذیه سالم کمک می‌کند.

تغذیه ناسالم چیست؟

تغذیه ناسالم به معنی خوردن غذاهایی است که فقط احساس سیری به شما می‌دهند و با گذشت زمان باعث بالا رفتن وزن‌تان می‌شوند.

غذاهایی که در طول روز مصرف می‌کنید، برای شما ۲ فایده مهم دارند؛ در ابتدا حجم معده را پر می‌کنند تا احساس گرسنگی نداشته باشید. سپس در مرحله بعد، مواد مغذی مورد نیاز تمام سلول‌ها و اندام‌های بدن را تامین می‌کنند. غذاهای ناسالم فقط حس گرسنگی را از بین می‌برند، اما چون مواد مغذی زیادی ندارند نمی‌توانند از سلامتی شما محافظت کنند.

تفاوت رژیم غذایی ناسالم با رژیم غذایی سالم

به گفته محققان، تغذیه سالم ویژگی‌های دارد که تغذیه ناسالم فاقد آن‌ها است. تغذیه سالم می‌تواند:

• فشار خون را کنترل کند.
• سوخت و ساز (متابولیسم) بدن را تنظیم کند.
• سطح کلسترول خون را در محدوده مناسب حفظ کند.
• به کنترل وزن کمک کند.
• سطح قند خون را کنترل و از ابتلا به دیابت نوع ۲ جلوگیری کند.
• خطر بروز بیماری‌های قلبی را کاهش ‌دهد.
• به حفظ عملکرد طبیعی اندام‌های بدن کمک کند.
• باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شود.
• بینایی را بهبود بخشد.
• از سلامت استخوان‌ها محافظت کند.
• به تولید بافت‌های سالم و جدید در بدن کمک کند.

بیشتر بدانید:این غذاهای حساسیت زا برای سرفه را نخورید!

لیست غذاهای ناسالم

به غذای ناسالم به انگلیسی unhealthy food می‌گویند. در ادامه به تعدادی از پرمصرف‌ترین خوراکی های ناسالم اشاره می‌کنیم:

• تنقلات و نوشیدنی‌های شیرین: زیاده‌روی در مصرف قند یکی از مهم‌ترین عوامل ابتلا به چاقی در سراسر جهان است. چاقی با بسیاری از بیماری‌های مزمن مثل دیابت نوع ۲، پرفشاری خون و آرتریت (بیماری مفصلی) مرتبط است.
• غذاهای حاوی کربوهیدرات‌ تصفیه‌شده: کربوهیدرات‌ها بخش مهمی از رژیم غذایی متعادل را تشکیل می‌دهند، اما باید سعی کنید تا حد امکان از مصرف غذاهای مملو از کربوهیدرات تصفیه‌شده مثل نان سفید خودداری کنید. این نوع غذاها به سرعت توسط بدن تجزیه می‌شوند و به همین دلیل می‌توانند قند خون را به شدت بالا ببرند.
• الکل: استفاده از نوشیدنی‌های الکلی با افزایش خطر ابتلا به سرطان، سیروز کبدی و نارسایی کبد مرتبط است. همچنین ممکن است به کم‌آبی بدن و سردرد منجر شود.
• گوشت‌های فرآوری‌شده: گوشت‌های فرآوری‌شده از جمله سوسیس و کالباس سرشار از سدیم (نمک) و نیترات هستند که هر ۲ می‌توانند تاثیر منفی روی سلامتی داشته باشند. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف این نوع گوشت‌ها احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد.
• غذاهای حاوی چربی ترانس: این نوع چربی که در فست فود و روغن جامد یافت می‌شود، کلسترول بد (LDL) را افزایش و کلسترول خوب (HDL) را کاهش می‌دهد.  
• لبنیات پرچرب: استفاده از شیر، ماست و پنیر پرچرب می‌تواند کالری دریافتی شما را افزایش دهد. بنابراین، بهتر است به جای این محصولات از لبنیات کم‌چرب استفاده کنید.

بیشتر بدانید:لیست مواد غذایی آلرژی زا چیست؟

عوارض مصرف غذاهای ناسالم

تحقیق در مورد تغذیه ناسالم نشان می‌دهد که زیاده‌روی در مصرف خوراکی ‌های شور، شیرین یا پرچرب با افزایش خطر ابتلا به مشکلات زیر مرتبط است:

۱. چاقی و اضافه وزن

بدون شک بین تغذیه ناسالم و چاقی ارتباط وجود دارد. هنگامی که در خوردن غذاهای پرکالری و ناسالم زیاده‌روی می‌کنید، به دلیل انباشته شدن چربی در بدن با مشکل اضافه وزن و چاقی مواجه می‌شوید. حقیقت آن است که افراط در مصرف غذاهای ناسالم کار ساده‌ای است، اما خلاص شدن از شر چربی‌های اضافی به تلاش زیادی نیاز دارد و معمولا زمان‌بر است که این موضوع ممکن است شما را از نظر روحی تحت تاثیر قرار دهد. از سوی دیگر، چاقی می‌تواند زمینه‌ساز بروز سایر بیماری‌ها مانند مشکلات کلیوی، کبدی و… باشد.

۲. کاهش سطح انرژی

غذاهای ناسالم مواد مغذی کمی دارند. به همین دلیل، مصرف آن‌ها نمی‌تواند به اندازه کافی انرژی در اختیار سلول‌ها و اندام‌های بدن قرار دهد. کمبود پروتئین، کربوهیدرات و سایر مواد مغذی در رژیم غذایی باعث می‌شود همواره احساس خستگی داشته باشید.

بیشتر بدانید:چه غذاهایی باعث خارش پوست می‌شود؟ [معرفی 9 غذای آلرژی‌زا]

۳. مشکلات پزشکی

تغذیه ناسالم به طور مستقیم در بروز بسیاری از بیماری‌ها نقش دارد. از این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• بیماری قلبی
• سکته مغزی
• بیماری‌‌های کلیوی و کبدی
• مشکلات گوارشی
• دیابت نوع ۲
• پوکی استخوان
• سردرد

۴. اختلال در عملکرد مغز

مغز برای داشتن عملکرد صحیح به چربی‌های سالم، آنتی‌اکسیدان‌ها و کربوهیدرات‌های پیچیده نیاز دارد. اگر غذاهای ناسالم را جایگزین غذاهای سالم کنید، مغز از این مواد مغذی مهم محروم می‌شود و عملکرد آن به شدت کاهش می‌یابد.

۵. کاهش قدرت یادگیری

رژیم‌ غذایی مملو از قند و چربی روی فاکتور نورون‌زایی مشتق‌شده از مغز (BDNF) تاثیر می‌گذارد. این فاکتور به رشد و توسعه سیستم عصبی کمک می‌کند و در شکل‌گیری حافظه نقش دارد.

۶. مشکلات سلامت روان

مصرف بیش از حد غذاهای ناسالم می‌تواند علائم بیماری‌های روانی مانند افسردگی و اضطراب را تشدید کند. همچنین مشخص شده است که داشتن عادت‌های غذایی ناسالم در دوران جوانی احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را در سنین بالاتر افزایش می‌دهد.

بیشتر بدانید:7 ماده غذایی برای هضم سریع غذا

کلام پایانی درباره غذاهای ناسالم

تغذیه نامناسب باعث شده است که شیوع بیماری‌های مزمن و غیرواگیردار مثل دیابت و بیماری قلبی در سراسر جهان روند افزایشی داشته باشد. به همین دلیل، متخصصان از غذاهای ناسالم به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ و میر زودهنگام یاد می‌کنند.

اگر در مورد غذاهای ناسالم و تاثیر آن‌ها روی سلامتی سوال دارید، به متخصص تغذیه مراجعه کنید. متخصص تغذیه می‌تواند با توجه به شرایط و وضعیت سلامتی شما، یک برنامه غذایی مناسب برایتان تنظیم کند. برای مشاوره آنلاین با متخصص تغذیه می‌توانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید.

سوالات متداول

منابع: livestrong, stylecraze, healthshots