در دنیای وب، حتی کوچک ترین جزییات می تواند تاثیر بسزایی در سودمندیِ سایت داشته باشد و به شناسایی و موفقیت آن کمک کند. در جواب این که favicon چیست ، باید بگوییم «فاویکون» یکی از همین جزییات مهم و تاثیرگذار است که اگر آن را جدی بگیریم، سایت مان را به بالا پرتاب می کند. favicon تصویری کوچک اما موثر و قدرتمند.

Favicon چیست ؟

برای یک لحظه تصور کنید وقتی صفحه نشانک های مرورگر را باز می کنید با تعداد زیادی از لینک‌ های متنی مواجه شوید که برای رفتن به یک صفحه وب خاص، هربار باید لیست بلندبالایی را چک کنید. اینجا است که برای جلوگیری از این کار طاقت ‌فرسا، «فاویکون» وارد می شود و کاربران را مثل یک قهرمان نجات می دهد.

کلمه فاویکون (favicon) مخفف‌ شده عبارت favorite icon در انگلیسی است. این اصطلاح برای تعریف فایلی استفاده می شود که دارای یک نماد کوچک تصویری‌ است. این نماد (icon) به یک وبسایت یا صفحه خاصی از وبسایت مرتبط می شود. اگر مرورگر شما از رابط سند تب دار (tabbed document) پشتیبانی کند، نماد به کد وبسایت یا صفحه وب اضافه می شود و در برگه آن، کنار عنوان صفحه، ظاهر خواهد شد.

همچنین، این آیکون ها به لیست نشانک ها (bookmarks) اضافه می شوند تا به علامت‌ گذاری تصویری صفحه‌ ها کمک کنند.

در ضمن، این آیکون ها نام های دیگری هم دارند؛ مانند آیکون نشانک، آیکون مرورگر، آیکون تب (tab)، آیکون یا نماد وبسایت و نماد میانبر. این تنوع اسمی نشان می دهد که فاویکون ها در عین جزئی بودن، پتانسیل های زیادی را در خود جای داده اند.

چرا فاویکون ها مهم هستند؟

اطراف ما پر از دیتا و اطلاعات است که ما قادر به مصرف همه آن ها نیستیم؛ زیرا زمان به ما این اجازه را نمی دهد. شبکه جهانی اینترنت (WWW) مدلی از جهان را به ما نشان می دهد که بسیار پویا و فعال است. به همین خاطر، کاربران اینترنت که در حجم عظیم اطلاعات غرق شده اند، همواره با انتخاب های گوناگون و متنوعی رو به رو می شوند. آن ها باید انتخاب کنند که چه چیزی بخرند، با چه چیزی سرگرم بشوند و چه کسب و کاری داشته باشند. همزمان که رقابت با سایت های مشهور و برند افزایش می یابد، نقش شناسایی یک محصول دیجیتال و ماندگاری آن در ذهن هم بیشتر و بیشتر می شود. حال که متوجه شدیم favicon چیست ، باید بدانیم که فاویکون ها چه مزایایی دارند که کمک می کند وبسایت شما بیشتر مورد پسند کابران باشد. در ادامه، این مزایا را مرور می کنیم:

• فواید و مزایای فاویکون ها قابلیت استفاده از رابط وب را بیشتر می کند.
  این تنها مختص به یک سایت یا صفحه نیست بلکه تمام تجربه یک کاربر اینترنت را در بر می گیرد. اکثر کاربران، موجوداتی بصری هستند و تصاویر را سریع تر از کلمات درک می کنند. این یعنی فاویکون ها کمک می کنند وقتی کاربران دنبال لینک یا صفحه‌ ای هستند، زمان گرانبهایشان هدر نرود. تصویر کوچکی که کنار آیکون قرار دارد مانند یک قلاب عمل می کند. یک برچسب تصویری که به مخاطب امکان می دهد به جای خواندن تمام لینک ها و بررسی همه صفحات، با یک کلیک، نیاز خودشان را برآورده کنند. شاید به نظر برسد که ذخیره این چند ثانیه مهم نیست ولی تصور کنید که کاربران زیادی، هرروز این روند را طی می کنند. وقتی نتیجه کلی را در نظر بگیریم، این صرفه‌ جویی چشمگیر خواهد بود.

• راه‌ حل های طراحی را تقویت می کنند و استحکام می‌ بخشند.

فاویکون ها بخش جدایی ناپذیری از رابط وب هستند. این عنصر کاربردی در طرح سایت، نقش زیادی در فراهم آوردن «تجربه مثبت» برای کاربر دارد. طراحی فاویکون ها معمولا از همان مفهوم سبکی وبسایت پیروی می کند و همچنین به انسجام طرح کلی سایت کمک می کند.

• آگاهی و شناخت برند را پوشش می دهد.

در واقع فاویکون ها نقش همان لوگو ها در دنیای محصولات فیزیکی را بازی می کنند و به خاطر همین است که ما از تنوع لوگو ها برای این نقش استفاده می کنیم. فاویکون یک المان گیرا و به یاد ماندنی است که به کمک آن، کاربر می تواند سایت محصول دیجیتالی را پیدا کند یا متوجه آن بشود. علاوه بر این، اگر یک سمبل یا یک حرف به طور کامل برای یک وبسایت طراحی شده باشد و خوانایی و وضوح آن در اندازه‌ های مختلف آزمایش شده باشد، دیدن آن نماد باعث می شود که مخاطب به طور ناخودآگاه، بهتر و بهتر آن سایت و محصول را در ذهنش یادآوری کند.

این فاکتور از استراتژی کلی ارتقا پشتیبانی می کند و شانس شناسایی یک برند را در منابع متنوع افزایش می دهد.

• کاربران خیلی سریع تر و راحت تر به صفحه‌ ها دسترسی پیدا می‌ کنند.
  نیاز ما به فاویکون ها زمانی مشخص می شود که آن ها وجود نداشته باشند! وقتی آیکون یک سایت خوانا و حاضر و آماده است، حتی به ذهنمان نمی رسد که درباره آن ها جست و جو کنیم؛ برعکس، وقتی فاویکون یک سایت خوانا نباشد یا اصلا وجود نداشته باشد، آن وقت است که متوجه ضعف سایت می شویم. کاربران مدرن انتظار دارند که هر سایتی به فکر طراحی فاویکون باشد و آن را شاخصه‌ ای ضروری بداند؛ زیرا این شاخصه مهم ترین سرمایه آن ها، یعنی زمان، را هدر نمی دهد.

فرمت Favicon چیست ؟

مایکروسافت اولین شرکتی بود که از فاویکون ها استفاده و تاریخچه آن ها را شروع کرد. فاویکون اولیه با فرمت ico. کار می کرد که نمادی است برای واژه «icon» در ویندوز. امروزه، انواع مرورگر ها و سیستم های عامل از این قابلیت استفاده می کنند و فاویکون هایشان را در فرمت های مختلف در دست مخاطبان قرار می دهند. این فرمت ها شامل ICO ، PNG ، GIF و JPEG می شود که در اکثر مرورگر ها وجود دارند؛ البته برخی از فرمت ها از طرف برخی مرورگر ها پشتیبانی نمی شوند؛ فرمت هایی مانند APNG ، SVG و GIF های متحرک.

بنابراین، با افزودن فاویکون، فراموش نکنید وبسایت را با مرورگر های مختلف آزمایش و تحلیل کنید و ببینید که کاربران از کدام فرمت بیشتر استفاده می کنند.

اندازه فاویکون

اولین چیزی که باید به خاطر داشته باشید، این است که فاویکون ها باید در قالب مربع درج شوند. در قالب ICO، فایل های آیکون می تواند ۱۶×۱۶، ۳۲×۳۲، ۴۸×۴۸ و ۶۴×۶۴ پیکسل و با عمق رنگ ۸ بیتی، ۲۴ بیتی و ۳۲ بیتی باشد.

تولیدکنندگان فاویکون ها

سرویس هایی وجود دارند که می توانند با توجه به پارامتر های لازم و تبدیل فرمت های مختلف به ICO، فاویکون ها را برای شما تولید کنند. با پیروی از دستورالعمل های ساده، حتی غیرطراحان هم می توانند برای وبسایت خود فاویکون بسازند که عملکرد خوبی هم داشته باشد.

جمع بندی

دنیای اینترنت، بازی با همین جزییات ساده و کاربردی است. همواره به چنین جزییات کوچکی توجه کنید. برای مثال، ساختن و به کارگرفتن favicon تلاش زیادی نمی‌ خواهد اما استفاده از آن، به مفید بودن سایت شما کمک می کند. این آیکون همان تصویری است که در ذهن مخاطب نقش می بندد؛ پس به وضوح و گیرایی آن هم برنامه ریزی کن.