بهترین بازی ویدیویی فوتبال که انجام داده‌اید چیست؟ چرا خیلی از گیمرهای قدیمی، هنوز که هنوز است، PES 2006 را یکی از بهترین تجربه‌های خود می‌دانند؟ بازی‌های فوتبالی امروزی چطور می‌توانند بازی‌های بهتری باشند؟ اخیرا شایعه‌ای در رابطه با عرضه نسخه بعدی بازی Fifa منتشر شده که سازنده آن شرکت ۲k Games خواهد بود. اما آیا این بازی می‌تواند آن بازی فوتبالی رویایی را که همگان منتظرش بودیم، باشد یا خیر؟ با گیمفا همراه باشید تا در مورد یک بازی فوتبالی ایده آل صحبت کنیم.

احتمالا اگر از بسیاری از گیمرهای قدیمی بپرسیم که بهترین بازی‌ فوتبالی‌ عمر خود را نام ببرند، حتما به عناوینی همچون PES 2006، PES 2013 و FIFA 12 اشاره خواهند کرد؛ بازی‌هایی خاطره انگیز اما در عین حال قدیمی که علیرغم پیشرفت‌های گرافیکی و هوش مصنوعی‌ بازی‌های جدید، همچنان جزو تجربه‌های لذت بخش و دوست داشتنی گیمرها به حساب می‌آیند. اما به واقع چه چیز است که این بازی‌ها را از سایر بازی‌های مشابه، متمایز می‌کند؟

یکی از ویژگی‌های جذاب عنوانی چون PES 2006 به بالانس بودن تیم‌های بزرگ آن باز می‌گشت. مهم نبود چه تیمی را انتخاب می‌کردید، آث میلان، اینتر میلان، رئال، بارسلونا، منچستر، چلسی، لیورپول و… هر کدام می‌توانستند انتخاب شما باشند و با این حال، سبک بازی متمایز و خاص خود را می‌طلبیدند. هیچ کدام آنقدر خوب نبودند که بتوان با یکی از آن‌ها تمام تیم‌ها را شکست داد. البته این موضوع تا حد زیادی به وضعیت فوتبال آن روزها نیز باز می‌گردد؛ جایی که هنوز فوتبال به چند بازیکن خاص خلاصه نشده بود و بسیاری از اسطوره‌های فوتبال، همزمان با یکدیگر در تیم‌های مختلف به رقابت می‌پرداختند. روزهایی که رونالدینیو، اتوئو، مسی و ژاوی در بارسلونا حضور داشتند و از آن سو، زیدان، بکهام، ون نیستلروی، رونالدو و کاناوارو در رئال بازی می‌کردند. اما حضور این اسطوره‌ها تنها به لالیگا محدود نمی‌شد و در آن سو، در لیگ انگلیس، رونالدو، اسکولز، رونی و فان در سار در منچستر یونایتد، جرارد، ژابی آلونسو، فولر در لیورپول، لمپارد، شوچنکو، روبن، اشلی کول، ماکلله، جان تری و پیتر چک در چلسی حضور داشتند. و این در حالی است که هنوز به سایر تیم‌های لیگ انگلیس اشاره نکرده‌ایم! لیگ ایتالیا که غوغای دیگری بود و خلاصه بگویم که آدریانو و ابراهیموویچ در اینتر بودند و کاکا، پیرلو، گتوزو، مالدینی و دیدا در آث میلان. همانطور که می‌بینید، تنوع فوق‌العاده‌ای را در تیم‌های آن‌ سال‌ها می‌دیدیم که امروزه متاسفانه شاهد آن نیستیم.

اما تنها تنوع تیم‌ها در PES 2006 مهم نبود، بلکه محبوبیت آن به سبک خاص گیم‌پلی آن نیز باز می‌گشت. گیم‌پلی این بازی هم آرکید بود و هم واقعی. سرعت دویدن بازیکنان در آن، بالا بود و از طرفی می‌توانستید دریبل‌های زیبایی بزنید که برای زمان خود، بی‌نظیر بود. سیستم پاسکاری بازی نیز بسیار جذاب بود و از طرفی، با شوت‌های از راه دور، می‌توانستید گل‌های زیبایی بزنید. صحبت از شوت در PES 2006 که می‌شود، مطمئنا به یاد آدریانوی این بازی می‌افتیم که شاید حتی بتوان گفت از آدریانوی واقعی نیز بهتر بود! آدریانو که تصویر او روی جلد بازی نقش بسته بود، شوت‌های مرگباری داشت و به راحتی می‌توانست گل‌های دیدنی‌ای بزند. در واقع، همین موضوع که PES 2006 کاملا و اساسا به واقعیت پایبند نبود، آن را جذاب‌ می‌کرد. این بازی، پیش از همه چیز، تنها یک بازی بود و یک بازی قرار نیست به واقعیت کاملا وفادار باشد. اشتباهی که کونامی در بازی‌ای مانند PES 2014 کرد، سعی بر واقعی‌تر کردن این بازی بود و این سبب شده بود تا دیگر، سبک خاص بازی‌های PES را در این بازی شاهد نباشیم.

در واقع، عواملی که از آن‌ها نام بردیم، ما را به پاسخ به اینکه یک بازی فوتبالی ایده‌آل و خوب چگونه باید باشد، نزدیک می‌کنند. در مجموع می‌توان به چند عامل کلیدی اشاره کرد: تعادل در گیم‌پلی، گیم‌پلی جذاب و رقابتی، داستان‌گویی و انیمیشن‌های حرکتی. و بله درست خواندید، یک بازی فوتبالی ایده‌آل باید داستان‌گویی قوی‌ای داشته باشد! اما چگونه؟ خواهم گفت.

در ادامه سعی می‌کنم به جای بیان تیتروار این موارد، به بیان ایده‌های جذاب و ترکیبی مربوط به آن‌ها بپردازم.

یکی از ایده‌های جذابی که در سری بازی‌های FIFA به چشم می‌خورد، امکان استفاده از بازیکنان قدیمی و جمع آوری آن‌ها در یک تیم است. اما تصور کنید به جای خرید بازیکنان، هر تیم در سال‌های مختلف میلادی، ترکیب معین خود را داشته باشد و شما بتوانید به عنوان مثال هدایت تیم منچستر یونایتد را در لیگ انگلیس سال ۲۰۰۸ برعهده داشته باشید و تمام تیم‌های حاضر در لیگ، با بازیکنان و ترکیب تیم ثابت خود در آن سال‌ها حضور داشته باشند. قرار دادن چنین ویژگی‌ای چندان دشوار نیست و اتفاقا می‌تواند برای علاقه‌مندان قدیمی فوتبال بسیار هیجان انگیز و جالب توجه باشد. تاریخ فوتبال چیزی است که مرور آن می‌تواند جذابیت‌های انکارناپذیری داشته باشید.

یا تصور کنید همچون بازی FIFA 2006 یا عناوین دیگر بتوانید لحظات مهم دیدارهای واقعی تیم‌ها در جام جهانی یا جام قهرمانان اروپا را به صورت لحظات گل چین شده بازی کنید. به نظرم وجود مواردی از این قبیل می‌تواند علاقه‌مندان فوتبال را بسیار خوشحال و سرگرم کند و بازی‌های امروزی فوتبالی به وجود آن‌ نیاز دارند.

از سوی دیگر، این عوامل کوچک سبب بالانس در گیم‌پلی بازی خواهند شد. جایی که تمام تیم‌ها از قدرت برابری برخوردار هستند و از طرفی سبک بازی خاص خود را دارند. متاسفانه بازی‌ای چون FC24 از این نظر ضعف جدی دارد و نمی‌تواند به خوبی این تعادل را نگه دارد‌.

از سوی دیگر، برای برقراری تعادل در گیم‌پلی، باید هوش مصنوعی قدرتمندی برای بازیکنان و برای ارتباط میان آن‌ها طراحی شود که با توجه به پیشرفت‌هایی که در زمینه هوش مصنوعی در این روزها انجام شده است، می‌توان توقع قابلیت‌های بالایی از آن داشت. این موضوع باعث می‌شود هر کدام از بازیکنان رفتار متمایزی از یکدیگر داشته باشند و بسته به موقعیت‌های متفاوت، رفتارهای متفاوتی نیز داشته باشند. مثلا تصور کنید که هدایت تیم آث میلان در سال ۲۰۰۵ را برعهده دارید و ۲ گل از حریف خود عقب هستید. همان موقع تیم حریف ضدحمله‌ای را ترتیب می‌دهد و شما برای آنکه گل نخورید مجبور می‌شوید با گتوزو روی بازیکن حریف تکل بزنید. اما این تکل با سایر تکل‌ها متفاوت خواهد بود! گتوزو آتشین‌تر از همیشه تکل می‌زند و دعوایی بسیار جدی در بازی به وجود می‌آورد که سبب اخراج او از بازی می‌شود. هوش مصنوعی خوب و البته هوشمندی سازندگان در ساخت بازی سبب خواهد شد تا این موقعیت، بسیار دراماتیک‌ تصویر شود و در حال و هوای ورزشگاه غوغا به راه بیندازد. همین مورد باعث می‌شود که با داستان‌گویی در بازی نیز رو به رو باشیم. منظور از داستان‌گویی وجود چنین لحظات دراماتیکی است که مستقیما بر گیم‌پلی بازی اثر خود را نشان خواهد داد. با اینکه پیاده‌سازی چنین ایده‌ای بسیار پیچیده و دشوار خواهد بود، اما می‌تواند انقلابی در بازی‌های فوتبالی به وجود بیاورد که نظیرش را ندیده باشیم. به مثال دیگری توجه کنیم. تصور کنید در رقابت جام باشگاه‌های اروپا، هدایت تیم رئال مادرید را در نیمه نهایی در بازی برگشت برعهده دارید. تیمتان در بازی رفت دو گل دریافت کرده و حالا باید برای اعاده حیثیت، سه گل به حریف بزنید. طبیعتا باید جو ورزشگاه، شعارهای داده شده و رفتار بازیکنان متفاوت از سایر بازی‌ها باشد. و حالا هر گلی که به تیم حریف می‌زنید باید شور متفاوتی داشته باشد. اگر بازی به خوبی ساخته شده باشد، باید بتواند با تک تک این لحظات داستان بگوید.

خوب است به ویژگی دیگری نیز راجع به یک بازی فوتبالی ایده آل صحبت کنیم و آن، تعادل در گیم‌پلی میان واقعی بودن و آرکید بودن است. به این معنی که ویژگی‌های جذاب بازی‌های واقعی را در خود داشته و ویژگی‌های خسته کننده واقعیت را حذف کرده باشد. به عنوان مثال، می‌توان شوت برخی از بازیکنان را بسیار قوی‌تر از بقیه کرد به نحوی که در برخی از موقعیت‌ها، شوت آن‌ها برابر با گل باشد. یا به عنوان مثال، می‌توان سرعت بازیکنان را اندکی بیشتر از حالت واقعی در نظر گرفت. یا حتی تصور کنید که سبک‌های مختلفی از گیم‌پلی طراحی شده باشد و شما بتوانید بسته به علاقه خود، یکی از آن‌ها را انتخاب کنید.

اما به واقع یکی از موارد آزاردهنده بازی‌های جدید به تکنیک‌ها و دریبل‌های نمایشی اغراق شده آن‌ها باز می‌گردد که در این مورد، نیاز است تا سازندگان کاری کنند که بسته به مهارت بازیکن، احتمال پایینی برای انجام حرکات نمایشی وجود داشته باشد تا در صورت انجام آن‌ها، بسیار جالب توجه جلوه کند و هم اینکه تمرکز از دریبل‌زنی به سایر تاکتیک‌ها برده شود.

یکی از چیزهایی که در یک بازی‌ فوتبالی بسیار اهمیت دارد، انیمیشن حرکتی بازیکنان است. خوشبختانه سری جدید بازی‌های FIFA انیمیشن‌های حرکتی بهتری نسبت به قبل دارند اما در گذشته به واقع مضحک بودند‌! هنوز هم که هنوز است، این انیمیشن‌های حرکتی، حس تصنعی بودن دارند و در صورت بازنگری در آن‌ها، با بازی‌هایی واقعی‌تر و جذاب‌تر رو به رو خواهیم بود.

ساخت یک بازی فوتبالی خوب بسیار هزینه‌بر و پیچیده است اما به نظر می‌رسد که بازی‌های جاافتاده‌‌ای مانند PES و FC امروزه درجا می‌زنند و هر سال، عنوانی مشابه عناوین پیشین خود عرضه می‌کنند. شاید یک بازی جدید مانند FIFA 2k 25 که شایعه ساخت آن به گوش می‌رسد، بتواند جانی دوباره به بازی‌های فوتبالی ببخشد. باید دید و منتظر ماند!