«تابناک با تو» – رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا گفت: از تابستان به بعد احتمال تغییر فاز دورپیوند نوسان جنوبگان به لانینا افزایش می‌یابد. البته در تعیین وضعیت جوی کشور عوامل زیادی موثر هستند که میزان عدم قطعیت پیش‌بینی را افزایش می‌دهد. اما پدیده لانینا چیست؟

لانینا واژه‌ای اسپانیایی و به معنی دختر کوچک، به پدیده‌ای گفته می‌شود که در آن، آب در قسمت‌های مرکزی و شرقی استوایی اقیانوس آرام، سردتر از حالت طبیعی است.

پدیده ال نینو- لانینا یک شاخص اقلیمی بزرگ مقیاس است که در پهنه وسیعی از آب‌های منطقه حاره‌ای اقیانوس آرام رخ می‌دهد. زمانی که دمای آب اقیانوس به عمق حدود ۲۰۰ متر تغییر می‌کند، اگر نیم درجه گرم‌تر شود وارد فاز «ال‌نینو» یا فاز گرم می‌شود و اگر نیم درجه سردتر از حالت نرمال شود یعنی وارد فاز «لانینا» شده است.

مطابق بررسی‌های انجام‌شده مبنی بر تاثیر الگوی لانینا بر شرایط جوی کشور، احتمال وقوع شرایط خشکسالی در ایران طی تابستان، پاییز و زمستان پیش‌رو بسیار محتمل است. بر این مبنا، طی ۱۰۰ سال گذشته، هر زمان که پدیده لانینا حاکم شده با ضریب نزدیک به ۱۰۰ درصد در استان‌های جنوب غرب کشور شاهد رخداد خشکسالی بوده‌ایم.

وی با بیان اینکه پیش‌بینی تاثیرات جریانات دورپیوند جوی بر دما و بارش کشور با احتمالات زیاد همراه است، اظهارکرد: یکی از این جریان‌ها، دورپیوند نوسان جنوبی (ان‌سو) نام دارد و دارای سه فاز لانینا، ال‌نینو و شرایط خنثی است. احتمال حاکمیت شرایط خنثی این جریان دورپیوند در ماه‌های آوریل، می، ژوئن و جولای زیاد است و احتمال خیلی کمی (تا ۳۰ درصد) برای حاکمیت شرایط ال‌نینو وجود دارد.

وی اضافه کرد: طی فصل‌های تابستان، پاییز و زمستان پیش‌بینی می‌شود که این دور پیوند در فاز لانینا باشد.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره وضعیت دما و بارش کشور در صورت حاکمیت شرایط لانینا گفت: دورپیوند «ان‌سو» یا نوسان جنوبگان یکی از صد‌ها عامل موثر بر وضعیت دما و بارش کشور است و در شرایطی بین ۳۰ تا ۶۰ درصد می‌تواند بر دما و بارش کشور تاثیرگذار باشد و در شرایطی کمتر موثر است.

وی اضافه کرد: در شرایطی که حاکمیت لانینا اهمیت بیشتری پیدا کند، احتمال دریافت بارش نرمال کاهش می‌یابد البته از حالا پیش‌بینی برای بارش‌های پاییزی و زمستانه خیلی زود است و با خطای بسیار زیادی همراه است.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا تاکید کرد: جریان‌های دورپیوند دیگری مانند AO، NAO، MJO، دو قطبی اقیانوس هند و … بر دما و بارش کشور می‌تواند موثر باشند و شرایط جوی را متغیر می‌کنند.

ایشان در پایان درباره تاثیر تغییرات اقلیمی بر عملکرد دور پیوند‌ها و میزان پیش بینی‌پذیری آنها گفت: تغییرات اقلیمی موجب افزایش تغییرات دورپیوند می‌شود، در نتیجه عدم قطعیت پیش‌بینی‌ها افزایش می‌یابد.

منبع: روزیاتو