مهاجرت به معنای جابه‌جایی بین‌المللی افرادی از یک کشور به کشور دیگر است که در آن مقصد، بومی و شهروند محسوب نمی‌شوند. هدف از مهاجرت معمولاً اقامت دائم، اخذ شهروندی، تحصیل، اشتغال و یا دور شدن از شرایط نامساعد در وطنشان است.

مهاجرت معمولاً به جابه‌جایی‌های طولانی‌مدت اشاره دارد و شامل گردشگران و بازدیدکنندگان موقتی و کوتاه‌مدت نمی‌شود؛ اما مهاجرت‌های کوتاه‌مدت و فصلی نیروی کار نیز به عنوان بخشی از مهاجرت شناخته می‌شود.

افراد غالباً برای ساختن آینده‌ای بهتر و گریز از مشکلات کشور خود تصمیم به مهاجرت می‌گیرند.

در این مقاله قصد داریم اهداف و روش های مهاجرت، چالش ها و سختی های پیش روی مهاجران و هر آنچه برای یک مهاجرت موفق لازم است بدانید را بیان کنیم. با ما همراه باشید.

آشنایی با انواع روش های مهاجرت

مهاجرت از طریق تولد

طبق قوانین مهاجرتی بسیاری از کشورها، اگر فرزند شما در خاک آن کشور متولد شود، به طور خودکار تابعیت آن کشور را دریافت کرده و به عنوان شهروند شناخته می‌شود و می‌تواند گذرنامه آن کشور را بگیرد. حتی در برخی از کشورهای توسعه‌یافته مانند کانادا، با تولد فرزند در آنجا، می‌توانید اقامت آن کشور را دریافت کرده و از مزایای شهروندی فرزندتان بهره‌مند شوید.

مهاجرت از طریق ازدواج

اگر با شهروند یا فردی که اقامت یک کشور را دارد ازدواج کنید، می‌توانید از طریق این ازدواج به آن کشور مهاجرت کرده و به همسرتان بپیوندید و در کشور او زندگی کنید. تمامی کشورهای دنیا این امکان را برای شهروندان خود فراهم کرده‌اند که برای همسر قانونی خود ویزای مهاجرتی درخواست دهند.

مهاجرت از طریق تحصیل

اگرچه تحصیل در بیشتر کشورهای دنیا شما را به شهروند آن کشور تبدیل نمی‌کند و ویزای دریافتی‌تان معمولاً از نوع غیرمهاجرتی است، به این معنا که پس از اتمام دوره تحصیلی ملزم به ترک آن کشور هستید، اما این امکان برای شما وجود دارد که در صورت یافتن شغل یا ازدواج با یکی از شهروندان آن کشور، ویزای خود را به نوع مهاجرتی تغییر دهید.

مهاجرت از طریق کار

با یافتن شغل در کشورهای خارجی، می‌توانید اقامت آن کشور را کسب کنید. این فرصت به شما امکان می‌دهد که علاوه بر افزایش درآمد و ارتقای جایگاه شغلی، مهارت‌های جدیدی را فرا بگیرید. همچنین، می‌توانید به طور آزادانه در آن کشور زندگی کرده و از مزایای شهروندی بهره‌مند شوید.

مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری

با سرمایه‌گذاری در کشورهای توسعه‌یافته، این فرصت را خواهید داشت که از شرایط اقتصادی آن کشور بهره‌ مند شوید و علاوه بر کسب درآمد، امکان مهاجرت دائمی به آن کشور را نیز به دست آورید.

مهاجرت از طریق پناهندگی

بیشتر کشورهای توسعه‌ یافته به اتباع کشورهای جنگ‌ زده یا تحت سلطه کمونیست‌ها امکان پناهندگی می‌دهند. این روش برای افراد در کشورهای جنگ ‌زده مناسب است، اما برای دیگران گزینه‌ ای نامناسب محسوب می‌شود که معمولاً پس از تحمل سختی‌های فراوان به کشور خود بازگردانده می‌شوند.

مشکلات مهاجرت؛ رایج‌ترین موانع بر سر راه مهاجران

اگر هدفتان از مهاجرت را مشخص کرده اید و مصمم به مهاجرت هستید باید بدانید که در ابتدای یک مسیر پر فراز و نشیب قرار گرفته اید و لازم است از آمادگی کاملی برخوردار شوید. رفتن به کشوری که تفاوت های اساسی از همه لحاظ با وطن ما دارد، چالش ها و سختی های فیزیکی، روحی و روانی بسیاری بهمراه دارد. در اینجا مهمترین آنها را بیان خواهیم کرد:

مشکل زبان؛ یکی از چالش‌های رایج مهاجرت

عدم تسلط به زبان مقصد یکی از مشکلات رایج مهاجران است که می‌تواند سختی‌های مهاجرت را تشدید کند. بدون آشنایی با زبان، یافتن کار، تحصیل، شناخت فرهنگ جدید و ارتباط با مردم دشوار می‌شود. بسیاری با این تصور که در کشور مقصد زبان را تقویت می‌کنند، مهاجرت می‌کنند و با مشکلات جدی مواجه می‌شوند. ندانستن زبان همچنین می‌تواند استرس مهاجرت را افزایش دهد.

مدیریت هزینه‌های زندگی

مدیریت هزینه‌ها در کشور مقصد اهمیت زیادی دارد و می‌تواند به تسریع پیشرفت و کاهش استرس مهاجرت کمک کند. در ماه‌های اولیه که درآمد پایین است، توجه به مخارج بسیار حیاتی است تا از مشکلات مالی و فشارهای اضافی جلوگیری شود.

تنهایی، دوست‌یابی و افسردگی بعد از مهاجرت

در مواجهه با چالش‌های مهاجرت، تنهایی و افسردگی از جمله مشکلات اولیه ‌ای هستند که بوجود می‌آیند. این احساس تنهایی بر افراد مختلف به شکل‌های متفاوتی تأثیر می‌گذارد، اما با ادامه و شدت یافتن آن، احتمال ابتلا به افسردگی افزایش می‌یابد. افسردگی می‌تواند عملکرد فرد را به شدت کاهش دهد و حتی انجام امور روزمره را دشوار سازد. این وضعیت می‌تواند باعث عقب ‌ماندگی در زندگی و افزایش مشکلات و استرس مرتبط با مهاجرت شود.

دلتنگی و غم غربت در مهاجرت

دلتنگی یکی از واقعیت‌های اجتناب‌ناپذیر مهاجرت است. ممکن است فکر کنید افرادی که با خانواده یا عزیزانشان مهاجرت می‌کنند، کمتر با این مشکل مواجه می‌شوند، اما دلتنگی واکنشی ذهنی به شرایط جدید است و گاهی ممکن است برای مکان‌هایی مانند یک خیابان، کافه یا غذا بیشتر از خانواده ‌تان دلتنگ شوید. مهاجرت و دلتنگی غالباً به ‌هم پیوسته ‌اند.

کمبود اعتماد به نفس

پس از مهاجرت، بسیاری از افراد با کمبود اعتماد به نفس مواجه می‌شوند. این احساس طبیعی است و می ‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله عدم تسلط بر زبان یا ناآگاهی از حقوق خود در جامعه جدید باشد.

افسردگی پیش از مهاجرت

اگر در روزهای پایانی قبل از مهاجرت به سر می‌برید، احتمالاً تجربه احساساتی مشابه افسردگی پیش از مهاجرت را داشته‌ اید. به طور علمی، اصطلاح «افسردگی پیش از مهاجرت» وجود ندارد، اما در این دوران با انبوهی از احساسات، وظایف و افکار مواجه خواهید شد که باعث اضطراب شدید می‌شود.

این اضطراب ممکن است به حدی برسد که ذهن و بدن شما برای حفظ سلامت روانی خود، تمایل به استراحت و کنار گذاشتن کارها پیدا کند. به همین دلیل، این وضعیت تحت عنوان «افسردگی پیش از مهاجرت» شناخته می‌شود.

در این دوران، افکار ناراحت ‌کننده درباره ترک زندگی فعلی و شروع زندگی جدید در کشوری ناآشنا ممکن است بیشتر از همیشه شما را تحت تأثیر قرار دهد، چرا که حساسیت و تحریک‌ پذیری عواطف شما در این مرحله به اوج خود می‌رسد.

بوجود آمدن اختلافات خانوادگی

در برخی موارد ممکن است اعضای خانواده دچار اختلافات خانوادگی شوند. این مورد با گذشت زمان و افزایش ثبات زندگی، بیشتر نمایان می‌شوند. از آنجا که شخصیت افراد متفاوت است، هر یک از اعضای خانواده مهاجرت را به ‌طور منحصر به فردی تجربه می‌کنند و بنابراین تأثیرات آن بر هر فرد متفاوت است.

این تفاوت‌ها می‌تواند منجر به سوء تفاهم‌ها و اختلافات شود. چرا که با گذراندن یک تجربه مشترک، هر عضو خانواده تحت تأثیرات مختلفی قرار می‌گیرد و ممکن است نتوانند به درستی یکدیگر را درک کنند.

سختی‌های یافتن شغل پس از مهاجرت

یکی از مشکلات مهاجرت که بسیاری از مهاجران با آن مواجه هستند یافتن شغل مناسب است. حتی نیروهای متخصص با وجود داشتن تخصص و مهارت، سابقه کار آن‌ها در کشور مبدا نادیده گرفته می شود و شاید تا مدتی به شغل مورد نظر خود دست نیابند.

از دست دادن ثبات و رفاه نسبی و پشیمانی از مهاجرت

از دست دادن ثبات و رفاه نسبی یکی از دلایل اصلی پشیمانی از مهاجرت است. بسیاری از مهاجران که پیش از مهاجرت زندگی خوبی داشته‌ اند، این احساس را تجربه می‌کنند. ترس از دست دادن، یکی از ترس‌های بنیادی است و واقعاً مهاجرت برای همه مناسب نیست. با این حال، با تلاش و پشتکار کافی، می‌توانید در مدت زمان کوتاهی دوباره به وضعیت و رفاه قبلی خود دست یابید.

نقش شوک فرهنگی در سختی های مهاجرت

شوک فرهنگی نقشی کلیدی در سختی‌های مهاجرت ایفا می‌کند. این پدیده زمانی رخ می‌دهد که فرد با فرهنگ و شیوه‌های زندگی جدید در کشور مقصد مواجه می‌شود و تفاوت‌های فرهنگی به ‌طور قابل توجهی بر او تأثیر می‌گذارد. شوک فرهنگی می‌تواند شامل دشواری‌های ارتباطی، تفاوت‌های ارزشی و اجتماعی و مشکلات تطبیق با محیط جدید باشد. این امر می‌تواند منجر به احساس نارضایتی، سردرگمی و استرس شود و فرآیند تطبیق با زندگی جدید را پیچیده‌تر کند.

برای مقابله با شوک فرهنگی، مهم است که مهاجران اطلاعات کافی درباره فرهنگ جدید کسب کنند و خود را به ‌تدریج با آن آشنا سازند. شرکت در فعالیت‌های اجتماعی، برقراری ارتباط با افراد محلی و جستجوی گروه‌های حمایتی مهاجران می‌تواند به کاهش اثرات منفی شوک فرهنگی کمک کند و فرآیند سازگاری را تسهیل نماید.

پیامدهای مهاجرت بر خانواده و اقوام باقی‌مانده

مهاجرت یکی از اعضای خانواده، می‌تواند تأثیرات عمیقی بر خانواده و اقوام باقی‌مانده بگذارد. احساس دلتنگی و دوری، یکی از نخستین پیامدهای عاطفی است که خانواده‌ها با آن روبه ‌رو می‌شوند. این جدایی ممکن است منجر به تغییر در ساختار و نقش‌های خانوادگی شود، به ‌ویژه اگر فرد مهاجر نقش مهمی در خانواده داشته باشد.

علاوه بر این، خانواده‌ها ممکن است با فشارهای مالی ناشی از نیاز به حمایت از عضو مهاجر مواجه شوند. از نظر روانی، اضطراب و نگرانی‌های ناشی از دوری عزیزان می‌تواند به بروز استرس و افسردگی در خانواده بیانجامد. همچنین، فاصله فیزیکی ممکن است روابط خانوادگی را تضعیف کرده و ارتباطات نزدیک را کاهش دهد.

در عین حال، خانواده‌ها ممکن است با امید و انتظار بازگشت فرد مهاجر یا موفقیت او در کشور مقصد زندگی کنند، که این امر نیز می‌تواند بر روحیه و تصمیم‌ گیری‌های آن‌ها تأثیر بگذارد. این تغییرات، چه در وضعیت اجتماعی خانواده و چه در زندگی روزمره آن‌ها، می‌تواند پیچیده و چالش ‌برانگیز باشد.

چه مهارت هایی برای مهاجرت لازم است؟

داشتن مهارت‌های زیر برای مهاجرت موفق می‌تواند بسیار مفید باشد:

1. مهارت‌های زبانی: تسلط به زبان کشور مقصد، به ویژه زبان انگلیسی، می‌تواند شانس شما را برای یافتن شغل و ارتباط با دیگران افزایش دهد.

2. مهارت‌های فنی و حرفه ‌ای: بدست آوردن تخصص حرفه ای در زمینه‌های شغلی که در سراسر جهان شناخته شده هستند، می‌تواند فرصت‌های شغلی بیشتری را برای شما فراهم کند.

3. مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی: توانایی برقراری ارتباط موثر و کار تیمی می‌تواند به شما در سازگاری با محیط جدید کمک کند.

4. کنترل و مدیریت مالی: مدیریت مالی و داشتن تمکن مالی مناسب برای پوشش هزینه‌ های اولیه مهاجرت و زندگی در کشور جدید ضروری است.

مشاوره روانشناسی مهاجرت چیست و چرا اهمیت دارد؟

تجربه احساسات غم، اضطراب، تنهایی و فشار زیاد، تقریباً برای همه مهاجران امری طبیعی است. مهاجرت فرآیندی پیچیده و دشوار است و افرادی که این مسیر را انتخاب می‌کنند، جزو افراد شجاع و جسور محسوب می‌شوند. همانگونه که قبلا اشاره کردیم، سختی هایی که مهاجران قبل و بعد از مهاجرت با آن‌ها مواجه می‌شوند، می‌تواند خطر ابتلا به اختلالات روحی و روانی مانند افسردگی را افزایش دهد.

روانشناسی مهاجرت شاخه ‌ای از روانشناسی است که به افراد کمک می‌کند تا با دریافت مشاوره از متخصصان حرفه ‌ای، مشکلات و سختی‌های مرتبط با مهاجرت را پشت سر بگذارند و به بهبود روانی دست یابند. این حوزه با تمرکز بر چالش‌ها و مشکلات مهاجرت در مراحل قبل از مهاجرت، در طول فرآیند مهاجرت و پس از آن، به مهاجران برای رویارویی و مقابله با مشکلات، کمک می کند.

در جلسات مشاوره روانشناسی مهاجرت، مشاوران حرفه ‌ای به شما کمک می‌کنند تا با بررسی دقیق شرایط خود، از جمله انگیزه‌ها، اهداف و توانمندی‌ها، تصمیمات آگاهانه ‌تری درباره مهاجرت بگیرید. این جلسات همچنین به شما امکان می‌دهند تا تمرین کنید، استرس و اضطراب خود را کاهش دهید و تاب‌ آوری خود را تقویت نمایید. علاوه بر این، برای تطبیق با زبان و فرهنگ جدید، تقویت مهارت‌های اجتماعی و حفظ سلامت روان نیز می‌توانید از خدمات مشاوره روانشناسی مهاجرت بهره‌ مند شوید.

چگونه می‌توان استرس ناشی از مهاجرت را به حداقل رسانید؟

نوع مهاجرت تأثیر زیادی بر میزان استرسی که مهاجر تجربه می‌کند، دارد. مهاجرت غیرقانونی مانند پناهندگی معمولاً با مشکلات بیشتری همراه است و خطر افسردگی و اضطراب را افزایش می‌دهد. در مقابل، مهاجرانی که به‌ طور قانونی و با برنامه‌ ریزی دقیق مهاجرت می‌کنند، استرس کمتری را تجربه می‌کنند.

سازگاری با فرهنگ میزبان و حفظ رسوم قبلی، به کاهش استرس و بهبود سلامت روان کمک می‌کند. همچنین، بهره‌ مندی از گروه‌های حمایتی برای کسانی که به تازگی مهاجرت کرده اند، می‌تواند نقش مؤثری در این فرآیند داشته باشد.

استرس، نگرانی مداوم، عدم تمرکز، بی‌حوصلگی، اختلالات خواب، انزوا، کابوس و تعریق از نشانه‌هایی هستند که در صورت بروز، باید به سرعت با یک روانشناس یا مشاور در میان گذاشته شوند. مشاوره روانشناسی مهاجرت می‌تواند به بهبود وضعیت مراجعان کمک کند.

معیارهای مشاور خوب چیست؟

در مشاوره روانشناسی مهاجرت، توجه به عوامل مختلف بسیار مهم است. یک مشاور خوب باید با جنبه ‌های متعددی از جمله ساختار خانواده، تعصبات فرهنگی وضعیت حقوقی و دلایل مهاجرت آشنا باشد. آگاهی از این عوامل به مشاور کمک می‌کند تا به مهاجران در سازگاری بهتر با شرایط جدید یاری رساند. همچنین، مشاور باید اطلاعات کافی درباره مشکلات مهاجرت، وضعیت فرهنگی کشور مقصد و موضوعات مربوط به کار، آموزش و اشتغال در آن کشور داشته باشد، زیرا این مسائل تأثیر زیادی بر سلامت جسمی و روانی مهاجران دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره اینجا کلیک کنید.