شفقنا رسانه_ حامد کاظم زاده خوئی، مدیر مسئول ماهنامه ندای قلم در یادداشتی که برای شفقنا رسانه ارسال کرده است، نوشت: انتشار خبر همواره یکی از مؤلفه‌های اساسی جوامع بشری بوده و از نخستین روزهای تمدن تا به امروز، به شکلی چشمگیر تکامل یافته است. هر چند در دنیای امروزی خبرها به سرعت و بدون مرز منتشر می‌شوند، اما مسیر انتشار آنها تاریخی طولانی و پرفراز و نشیب دارد. سفری که از پیام‌رسانان ابتدایی شروع شده و تا دنیای دیجیتال و اینترنت کشیده شده است.
در آغاز، انتقال خبرها میان مردم و دولت‌ها به ساده‌ترین شکل ممکن انجام می‌شد. پیام‌ها از طریق دهان به دهان و با استفاده از پیام‌رسان‌های انسانی جابجا می‌شدند. این پیام‌ها اغلب شامل اخبار سیاسی، نظامی یا اجتماعی بودند که با اهمیت بسیاری به مقامات و مردم انتقال داده می‌شد. در امپراتوری روم باستان، سیستمی به نام Cursus Publicus برای ارسال پیام‌های حکومتی ایجاد شد. این سیستم یکی از اولین شبکه‌های سازمان‌یافته برای انتشار خبرها به شمار می‌رفت. مردان سوار بر اسب، نامه‌ها و خبرهای مهم را از یک شهر به شهر دیگر منتقل می‌کردند، هرچند سرعت این فرآیند همچنان کند بود.
با گذشت زمان، امپراتوری‌ها و جوامع بزرگ‌تر شدند و نیاز به سیستم‌های کارآمدتر برای انتشار اخبار افزایش یافت. در قرون وسطی، پیام‌رسان‌ها در میدان‌های عمومی به صدای بلند خبرهای مهم را اعلام می‌کردند و طبل‌ها و پرچم‌ها به عنوان نشانه‌هایی برای اعلام وقایع به کار گرفته می‌شدند. مردم در این میدان‌ها جمع می‌شدند تا اخبار جدید و دستورات حکومتی را بشنوند. این روش‌ها اگرچه ساده بودند، اما به نحوی به انسجام جوامع کمک می‌کردند.
با این حال، اختراع بزرگ یوهان گوتنبرگ در قرن پانزدهم، یعنی صنعت چاپ، انقلاب بزرگی در عرصه انتشار خبر به وجود آورد. با اختراع ماشین چاپ، دیگر محدودیت‌های پیشین برای انتشار خبر از میان برداشته شد و برای اولین بار امکان چاپ انبوه خبرها فراهم شد. اولین روزنامه رسمی در اوایل قرن هفدهم در آلمان منتشر شد و به سرعت در میان مردم محبوبیت پیدا کرد. این پدیده توانست به یکی از بزرگ‌ترین ابزارهای انتشار اطلاعات و دانش تبدیل شود. چاپخانه‌ها به تدریج در سراسر اروپا گسترش یافتند و روزنامه‌ها به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی اجتماعی تبدیل شدند.
در قرن نوزدهم، با اختراع تلگراف، دنیا شاهد جهشی دیگر در حوزه ارتباطات و خبررسانی بود. تلگراف، فاصله‌های جغرافیایی را به شدت کوتاه کرد و اولین شبکه‌های جهانی خبررسانی ایجاد شد. خبرها دیگر می‌توانستند در عرض چند ساعت یا حتی چند دقیقه از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر ارسال شوند. برای مثال، جنگ‌ها و پیمان‌های بین‌المللی، برای اولین بار به صورت سریع و دقیق به مردم نقاط مختلف جهان گزارش می‌شد. خبرگزاری‌های بزرگ جهانی مانند رویترز و آسوشیتدپرس در این دوره تأسیس شدند و توانستند نقش مهمی در انتقال سریع اطلاعات ایفا کنند.
با ورود به قرن بیستم، رادیو به عنوان رسانه‌ای جدید و پرقدرت پا به عرصه گذاشت. رادیو نه تنها اطلاعات را به سرعت و گستردگی منتقل می‌کرد، بلکه برای اولین بار توانست اخبار را به صورت زنده به گوش مخاطبان برساند. این پدیده، تحولی شگرف در دنیای خبررسانی بود. مردم از طریق رادیو توانستند به طور همزمان از رویدادهای جهان مطلع شوند و برای اولین بار، جنگ‌ها و تحولات سیاسی را در لحظه تجربه کنند. رادیو توانست زندگی روزمره مردم را تغییر دهد و به منبع اصلی خبررسانی در بسیاری از نقاط جهان تبدیل شود.
تلویزیون، به عنوان رسانه‌ای قدرتمندتر و تصویری‌تر، در دهه‌های بعدی وارد صحنه شد و با ترکیب تصویر و صدا، تجربه‌ای جدید از خبررسانی ایجاد کرد. پخش زنده برخی رویدادهای تاریخی مانند مراسم ورود نیل آرمسترانگ به ماه در سال ۱۹۶۹، نشان داد که تلویزیون توانایی بی‌نظیری در انتقال تجربه و احساسات انسانی دارد. میلیون‌ها نفر در سراسر جهان این رویداد را به صورت زنده مشاهده کردند و برای اولین بار، حس مشترکی از تماشای یک واقعه جهانی تجربه شد.
اما با ورود به دوران دیجیتال و اینترنت، انتشار خبرها به سطحی کاملاً جدید رسید. اینترنت مرزهای زمانی و مکانی را برای همیشه از میان برداشت و هر فردی به یک خبرنگار بالقوه تبدیل شد. پلتفرم‌های اجتماعی مانند توییتر، فیسبوک و یوتیوب، این امکان را فراهم کردند که خبرها در کمتر از چند ثانیه در سراسر جهان پخش شوند. اینترنت انقلابی در دنیای رسانه ایجاد کرد و این قدرت را به مردم داد که خبرها را خود تولید و منتشر کنند.
در دنیای امروز، رسانه‌ها نه تنها ابزاری برای انتقال اطلاعات، بلکه ابزار قدرتمندی برای شکل‌گیری افکار عمومی و سیاست‌های جوامع هستند. انتشار خبر، از نخستین روزها تا به امروز، همواره نقشی اساسی در ایجاد ارتباط و همبستگی میان مردم و حکومت‌ها داشته است. اکنون خبرها در هر لحظه و به شکلی که پیش‌تر تصورش نمی‌شد، به گوش مخاطبان می‌رسند و دنیای ما را شکل می‌دهند.
source