شفقنا_ سمیرا بختیار فعال رسانه ای در یادداشتی با اشاره به وضعیت اطلاع رسانی  از جان‌باختگان  حادثه معدن طبس نوشت:  از روز گذشته «جانباختن هموطنان مان در انفجار معدنجوی زغال سنگ طبس» به صدر اخبار رسانه‌ها آمده است. موضوعی تلخ و غصه ای پر درد که از هر طرف بخوانیمش درد و رنج و سیاهی است.

در این مطلب به دنبال بررسی ابعاد و علل و عوامل این حادثه نیستم و قطعا چنین پدیده ای نیازمند ورود و نظر متخصصان اهل فن و دانش است که امیدواریم به زودی دلایل و نتایج آن برای ایرانیان شفاف و منتشر گردد. آنچه باعث ورود من به این حادثه تلخ شد، ناهماهنگی در ارائه آمار جانباختگان و مصدومان است.

طبق بررسی و خواندن گزارش های مختلف به نظر می رسد تعداد آمار کارگران در این معدن بیش از ۷۰ نفر باشند. از همان ساعت اعلام این حادثه به تدریج آمار جان‌باختگان افزایش یافت. در این بحران باز هم با خلا یک مرکز و سخنگوی واحد، که بتواند یک آمار دقیق و شفاف به رسانه ها ارائه دهد، مواجه بودیم.

با اینکه بسیاری از مسئولان روز گذشته و نه در ساعات اولیه حادثه خود را به محل حادثه رساندند، طبیعتا حضور این مسئولان باید در راستای اثر و کارکردی نتیجه بخش باشد و الا صرف حضور، کاری از پیش نمی برد.

غالبا یکی از نهادهای مهم که همواره در بحران های مختلف خود را به این نوع حوادث می رساند، جمعیت هلال احمر ایران است که از همان ساعت ورود رئیس این سازمان شروع به انتشار آمار درباره جان‌باختگان و مصدومان کرد. اما همین نهاد هم نتوانست در این دو روز آمار یکسانی منتشر کند که حتما دلایل آن هم به ضعف رسانه ای در مدیریت بحران ما بر می گردد. طی تلاشی که برای گفتگو با یکی از مسئولان این نهاد درباره تشتت آمار داشتم بیان کردند که “ما مسئول ارائه آمار فوتی ها نیستیم.”

هر چند به نظر بیان این جمله منطقی به نظر می رسد و  ارائه چنین آمارهایی حتما به سازمان مدیریت بحران کشور، اورژانس، استانداری، مدیریت بحران استان خراسان جنوبی، سازمان پزشکی قانونی، وزارت کشور و فرمانداری ها مربوط می شود. اما وقتی به سایت سازمان مدیریت بحران مراجعه می کنیم، می بینیم که همین سازمان به جای ارائه تازه ترین آمار خود به گفتگوی رئیس این سازمان با رسانه ای دیگر بسنده کرده است.

از دیگر موارد مهم در چنین حوادثی حتما وجود خبرنگاران محلی و البته اعزامی از تهران هست. اما طبق شنیده ها گویا اجازه حضور به خبرنگاران محلی در این حادثه داده نشده است و جز چند خبرنگار صدا و سیما، خبرنگاران دیگر اجازه حضور ندارند.

در حالیکه بارها و بارها با توجه به بلاخیز بودن کشور، درباره وجود و حضور یک فرمانده اطلاع رسان واحد تاکید شده است، اما هر بار و همواره در حوادث مختلف برای انتشار آمار دقیق باید دچار سردرگمی شویم. در اینجا ما با جان انسان ها سرو کار داریم و نمی توانیم بگوییم آمار در دست نیست یا بهانه جویی کنیم.

تا  لحظه ای که مشغول نوشتن این مطلب بودم(ساعت ۱۰:۵۰ دقیقه دوم مهر ۱۴۰۳) آمار رسانه های رسمی ایران درباره جان‌باختگان این حادثه را ببینید:

ایسنا: آمار جان باختگان معدنجو به ۳۵ نفر رسید

مهر در خبر اول: افزایش شمار جان‌باختگان حادثه معدنجو به ۳۸ نفر/ ۱۴ نفر همچنان محبوسند

مهر در خبر دوم: آمار جان باختگان معدنجو به ۳۵ نفر رسید

ایرنا: تعداد فوتی‌های حادثه معدن طبس به ۳۸ نفر افزایش یافت

تسنیم: تاکنون اجساد ۳۸ کارگر از عمق معدن خارج شده است.

فارس: شمار جانباختگان معدن طبس به ۳۸ نفر رسید

ایلنا: تاکنون پیکر ۳۵ کارگر معدن زغال سنگ در طبس از معدن خارج شده است.

خبر آنلاین: دست‌کم ۳۱ نفر کشته، ۱۷ مصدوم

صدا و سیما: ۳۵ جانباخته و ۱۷ مصدوم

سازمان مدیریت بحران کشور: تا این لحظه ۳۳ فوتی و ۱۷ مصدوم و ۱۷ محبوس وجود دارد