آزمون نظام مهندسی یکی از مهم‌ترین مراحل حرفه‌ای برای مهندسان در ایران است که با موفقیت در آن، امکان دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی را پیدا می‌کنند. این آزمون در رشته‌های مختلفی مانند عمران، معماری، تاسیسات مکانیکی و دیگر رشته‌های مرتبط برگزار می‌شود. با نزدیک شدن به سال ۱۴۰۴، آگاهی از شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی برای هر رشته اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.

شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی شامل مواردی مانند مدرک تحصیلی، سابقه کار مرتبط، شرایط سنی و حداقل معدل مورد نیاز است. به‌ عنوان مثال، شرایط آزمون نظام مهندسی عمران ممکن است با شرایط آزمون نظام مهندسی معماری تفاوت‌هایی داشته باشد. همچنین، شرایط ثبت نام آزمون نظام مهندسی برای فارغ‌ التحصیلان کارشناسی ناپیوسته و کاردانی نیز دارای ضوابط خاصی است که باید به آنها توجه شود.

با توجه به اهمیت دریافت پروانه نظام مهندسی و تاثیر آن در پیشرفت شغلی، آگاهی از ضوابط آزمون نظام مهندسی و شرایط مهندسان برای دریافت پروانه نظام مهندسی امری ضروری است.  برای دریافت مشاوره تخصصی و آگاهی از جزئیات بیشتر درباره شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی، منابع آزمون نظام مهندسی می‌توانید با مجموعه ایران تحصیل از طریق شماره ۹۰۹۹۰۷۵۳۰۷ تماس بگیرید و از راهنمایی‌های حرفه‌ای بهره‌مند شوید.

شرایط و ضوابط عمومی آزمون نظام مهندسی ۱۴۰۴

آزمون نظام مهندسی یکی از مراحل کلیدی برای مهندسان در ایران است که با موفقیت در آن، پروانه اشتغال به کار مهندسی را دریافت می‌کنند. برای شرکت در آزمون نظام مهندسی ۱۴۰۴، آشنایی با شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی ضروری است.

• مدارک تحصیلی و سابقه کار

کارشناسی: داشتن حداقل ۳ سال سابقه کار مرتبط از زمان اخذ مدرک.

کارشناسی ارشد: حداقل ۲ سال سابقه کار مرتبط.

دکتری: حداقل ۱ سال سابقه کار مرتبط.

توجه داشته باشید که محاسبه سابقه کار از تاریخ اخذ مدرک کارشناسی انجام می‌شود.

• رشته‌های مجاز برای شرکت در آزمون

آزمون نظام مهندسی در ۷ رشته اصلی برگزار می‌شود:

مهندسی عمران (نظارت، محاسبات، اجرا)

مهندسی معماری (نظارت، طراحی، اجرا)

تاسیسات برقی

تاسیسات مکانیکی

شهرسازی

نقشه ‌برداری

ترافیک

هر یک از این رشته‌ها دارای شرایط ثبت نام آزمون نظام مهندسی خاص خود هستند که داوطلبان باید به آنها توجه کنند.

• شرایط سنی و نظام وظیفه

شرایط سنی آزمون نظام مهندسی: محدودیت سنی خاصی برای شرکت در آزمون وجود ندارد.

وضعیت نظام وظیفه: داوطلبان مرد باید دارای کارت پایان خدمت یا معافیت دائم باشند.

• شرایط شرکت با مدارک تحصیلی مختلف

کارشناسی ناپیوسته: داوطلبان با مدرک کارشناسی ناپیوسته باید شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی کارشناسی ناپیوسته را که شامل سابقه کار مرتبط و تاییدیه مدرک تحصیلی است، رعایت کنند.

کاردانی: فارغ ‌التحصیلان مقطع کاردانی نیز می‌توانند در آزمون شرکت کنند، مشروط بر اینکه شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی با مدرک کاردانی را که شامل سابقه کار بیشتر و تاییدیه‌های لازم است، داشته باشند.

• حداقل معدل مورد نیاز

برای شرکت در آزمون، داشتن حداقل معدل ۱۲ در مقطع کارشناسی الزامی است.

• الزامات و ضوابط تکمیلی

عضویت در سازمان نظام مهندسی: داوطلبان باید عضو سازمان نظام مهندسی استان خود باشند.

تکمیل فرآیند ثبت ‌نام: شامل ارائه مدارک تحصیلی، سابقه کار، عکس پرسنلی و پرداخت هزینه‌های مربوطه.

با رعایت این ضوابط آزمون نظام مهندسی، داوطلبان می‌توانند در آزمون سال ۱۴۰۴ شرکت کرده و در صورت موفقیت، پروانه اشتغال به کار مهندسی را دریافت کنند.

شرایط اختصاصی ثبت نام آزمون نظام مهندسی ۱۴۰۴

آزمون نظام مهندسی ۱۴۰۴ در رشته‌های مختلفی برگزار می‌شود که هر کدام دارای شرایط و ضوابط خاص خود هستند. در ادامه، شرایط اختصاصی هر رشته به ‌طور مجزا ارائه شده است:

صلاحیت‌ها: نظارت، محاسبات، اجرا

سابقه کار: برای شرکت در آزمون محاسبات، داشتن حداقل ۳ سال سابقه کار مرتبط پس از اخذ مدرک کارشناسی الزامی است.

مدارک تحصیلی قابل قبول: فارغ ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی عمران و مهندسی عمران – نقشه‌ برداری می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.

• مهندسی معماری

صلاحیت‌ها: طراحی، نظارت، اجرا

آزمون طراحی: این آزمون به ‌صورت تشریحی برگزار می‌شود و داوطلبان باید توانایی طراحی معماری را به‌ صورت دستی نشان دهند.

مدارک تحصیلی قابل قبول: فارغ‌ التحصیلان رشته مهندسی معماری و معماری داخلی مجاز به شرکت در این آزمون هستند.

تاسیسات برقی

صلاحیت‌ها: طراحی، نظارت، اجرا

سابقه کار: برای صلاحیت طراحی، داشتن حداقل ۳ سال سابقه کار مرتبط پس از اخذ مدرک کارشناسی در رشته مهندسی برق الزامی است.

مدارک تحصیلی قابل قبول: فارغ ‌التحصیلان مهندسی برق در گرایش‌های قدرت، الکترونیک و کنترل می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.

• تاسیسات مکانیکی

صلاحیت‌ها: طراحی، نظارت، اجرا

سابقه کار: برای صلاحیت طراحی، داشتن حداقل ۳ سال سابقه کار مرتبط پس از اخذ مدرک کارشناسی در رشته مهندسی مکانیک الزامی است.

مدارک تحصیلی قابل قبول: فارغ ‌التحصیلان مهندسی مکانیک در گرایش‌های حرارت و سیالات، تاسیسات حرارتی و برودتی می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.

سابقه کار: داشتن حداقل ۳ سال سابقه کار مرتبط پس از اخذ مدرک کارشناسی در رشته شهرسازی الزامی است.

مدارک تحصیلی قابل قبول: فارغ‌ التحصیلان رشته‌های برنامه‌ ریزی شهری، طراحی شهری و شهرسازی مجاز به شرکت در این آزمون هستند.

سابقه کار: داشتن حداقل ۳ سال سابقه کار مرتبط پس از اخذ مدرک کارشناسی در رشته مهندسی نقشه‌برداری الزامی است.

مدارک تحصیلی قابل قبول: فارغ ‌التحصیلان مهندسی نقشه‌ برداری و ژئودزی می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.

سابقه کار: داشتن حداقل ۳ سال سابقه کار مرتبط پس از اخذ مدرک کارشناسی در رشته مهندسی ترافیک الزامی است.

مدارک تحصیلی قابل قبول: فارغ ‌التحصیلان مهندسی ترافیک و برنامه ‌ریزی حمل و نقل مجاز به شرکت در این آزمون هستند.

توجه ویژه:

• برای تمامی رشته‌ها، عضویت در سازمان نظام مهندسی استان مربوطه و تکمیل فرآیند ثبت‌ نام شامل ارائه مدارک تحصیلی، سابقه کار، عکس پرسنلی و پرداخت هزینه‌های مربوطه الزامی است.
• با رعایت این شرایط اختصاصی، داوطلبان می‌توانند در آزمون نظام مهندسی ۱۴۰۴ شرکت کرده و در صورت موفقیت، پروانه اشتغال به کار مهندسی را دریافت کنند.

شرایط تحصیلی مورد نیاز برای آزمون نظام مهندسی

برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، داوطلبان باید دارای مدارک تحصیلی مرتبط با رشته مورد نظر باشند. در ادامه، شرایط تحصیلی مورد نیاز برای هر تخصص به‌طور دقیق و به‌ روز ارائه شده است:

مدارک تحصیلی قابل قبول مهندسی عمران:

• مهندسی عمران
• مهندسی عمران – نقشه‌برداری
• مهندسی عمران – آب
• سازه
• راه و ساختمان
• ساختمان ‌سازی
• تکنولوژی عمران
• دبیری فنی عمران
• معادل لیسانس مهندسی عمران

مدارک تحصیلی قابل قبول مهندسی معماری:

• مهندسی معماری
• معماری (کاربردی – مهندسی عملی)
• معماری و تزئینات داخلی
• علمی و کاربردی معماری
• دبیری فنی معماری
• معماری سنتی
• مرمت و احیای بناهای تاریخی

مدارک تحصیلی قابل قبول تاسیسات برقی:

• مهندسی برق (قدرت)
• الکترومکانیک (برق)
• الکتروتکنیک
• مهندسی برق و الکترونیک
• شبکه‌های انتقال و توزیع
• معادل کارشناسی مهندسی برق (قدرت)
• دبیری فنی برق (قدرت)
• مهندسی برق – مخابرات
• مهندسی برق – کنترل
• مهندسی کنترل و ابزار دقیق
• مهندسی تکنولوژی کنترل و ابزار دقیق

مدارک تحصیلی قابل قبول تاسیسات مکانیکی:

• مهندسی مکانیک (حرارت و سیالات)
• الکترومکانیک (مکانیک)
• مهندسی مکانیک (طراحی و جامدات)
• دبیری فنی مکانیک (حرارت و سیالات)
• ساختمان – سردخانه
• ساختمان – شیمی صنایع گاز

مدارک تحصیلی قابل قبول شهرسازی:

• شهرسازی
• شهرسازی – طراحی شهری
• شهرسازی – برنامه ‌ریزی شهری
• مهندسی محیط
• محوطه‌ سازی و طراحی فضای سبز
• کارشناسی ارشد برنامه ‌ریزی محیط یا محیط زیست
• معادل کارشناسی ارشد شهرسازی (طراحی شهری یا برنامه ‌ریزی شهری)

مدارک تحصیلی قابل قبول نقشه برداری:

• مهندسی نقشه ‌برداری
• معادل کارشناسی مهندسی نقشه ‌برداری

مدارک تحصیلی قابل قبول ترافیک:

• مهندسی ترافیک
• برنامه ‌ریزی حمل و نقل
• معادل کارشناسی مهندسی ترافیک
• راه و ترابری

مدارک تحصیلی قابل قبول معماران تجربی:

• دیپلم فنی مرتبط با ساختمان

توجه داشته باشید که برای تمامی رشته‌ها، مدارک تحصیلی باید مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باشند. همچنین، داشتن سابقه کار مرتبط پس از اخذ مدرک تحصیلی و عضویت در سازمان نظام مهندسی استان مربوطه از الزامات شرکت در آزمون است.

شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی با مدرک لیسانس

برای داوطلبانی که دارای مدرک کارشناسی در رشته‌های مرتبط با مهندسی ساختمان هستند، شرکت در آزمون نظام مهندسی مستلزم رعایت شرایط زیر است:

• مدرک تحصیلی معتبر:

داشتن مدرک کارشناسی (لیسانس) در یکی از رشته‌های هفت ‌گانه مهندسی ساختمان، شامل: عمران، معماری، تاسیسات مکانیکی، تاسیسات برقی، ترافیک، نقشه ‌برداری و شهرسازی. مدرک تحصیلی باید مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باشد.

• سابقه کار حرفه‌ای:

حداقل ۳ سال سابقه کار حرفه‌ای مرتبط پس از اخذ مدرک کارشناسی. این سابقه باید در حوزه رشته تحصیلی و مرتبط با فعالیت‌های مهندسی باشد.

• عضویت در سازمان نظام مهندسی:

عضویت در سازمان نظام مهندسی استان محل سکونت داوطلب الزامی است.

نداشتن سوء پیشینه حرفه‌ای و کیفری. پرداخت هزینه‌های مربوط به ثبت ‌نام و شرکت در آزمون.

توجه داشته باشید که شرط معدل برای شرکت در آزمون نظام مهندسی لحاظ نمی‌شود و داشتن مدرک تحصیلی معتبر و سابقه کار حرفه‌ای کافی است.

شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی با کارشناسی ارشد

برای داوطلبانی که دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته‌های مرتبط با مهندسی ساختمان هستند، شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی به شرح زیر است:

• تطابق رشته‌های تحصیلی:

داوطلبانی که مدرک کارشناسی آنها در رشته‌های مرتبط با مهندسی ساختمان است و در مقطع کارشناسی ارشد نیز در یکی از رشته‌های هفت ‌گانه مهندسی ساختمان (عمران، معماری، تاسیسات مکانیکی، تاسیسات برقی، ترافیک، نقشه‌ برداری، شهرسازی) تحصیل کرده‌اند، می‌توانند در آزمون نظام مهندسی شرکت کنند.

در صورتی که مدرک کارشناسی داوطلب در رشته‌ای غیرمرتبط باشد، حتی با داشتن مدرک کارشناسی ارشد در یکی از رشته‌های مذکور، امکان دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی وجود ندارد.

• سابقه کار حرفه‌ای:

حداقل ۳ سال سابقه کار حرفه‌ای مرتبط پس از اخذ مدرک کارشناسی و سابقه کار باید در حوزه رشته تحصیلی و مرتبط با فعالیت‌های مهندسی باشد.

• عضویت در سازمان نظام مهندسی:

عضویت در سازمان نظام مهندسی استان محل سکونت داوطلب الزامی است.

نداشتن سوء پیشینه حرفه‌ای و کیفری و پرداخت هزینه‌های مربوط به ثبت ‌نام و شرکت در آزمون.

توجه داشته باشید که شرط معدل برای شرکت در آزمون نظام مهندسی لحاظ نمی‌شود و داشتن مدرک تحصیلی معتبر و سابقه کار حرفه‌ای کافی است.

شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی با مدرک دکتری

داوطلبانی که دارای مدرک دکتری در رشته‌های مرتبط با مهندسی ساختمان هستند، برای شرکت در آزمون نظام مهندسی باید شرایط زیر را رعایت کنند:

• تطابق رشته‌های تحصیلی:

مدرک دکتری باید در یکی از رشته‌های هفت‌ گانه مهندسی ساختمان (عمران، معماری، تاسیسات مکانیکی، تلسیسات برقی، ترافیک، نقشه ‌برداری، شهرسازی) باشد.

در صورتی که مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته‌های مرتبط با مهندسی ساختمان باشد، امکان دریافت پروانه اشتغال در صلاحیت طراحی (محاسبات) نیز فراهم می‌شود.

• سابقه کار حرفه‌ای:

حداقل ۱ سال سابقه کار حرفه‌ای مرتبط پس از اخذ مدرک دکتری و سابقه کار باید در حوزه رشته تحصیلی و مرتبط با فعالیت‌های مهندسی باشد.

• عضویت در سازمان نظام مهندسی:

عضویت در سازمان نظام مهندسی استان محل سکونت داوطلب الزامی است.

نداشتن سوء پیشینه حرفه‌ای و کیفری.

پرداخت هزینه‌های مربوط به ثبت ‌نام و شرکت در آزمون.

توجه داشته باشید که شرط معدل برای شرکت در آزمون نظام مهندسی لحاظ نمی‌شود و داشتن مدرک تحصیلی معتبر و سابقه کار حرفه‌ای کافی است.

سابقه کار مورد نیاز برای مهندسان

برای شرکت در آزمون نظام مهندسی و دریافت پروانه اشتغال به کار، مهندسان باید حداقل سابقه کار حرفه‌ای مرتبط با رشته تحصیلی خود را داشته باشند. این سابقه کار بر اساس مقطع تحصیلی به شرح زیر است:

نکات مهم:

• محاسبه سابقه کار: سابقه کار از تاریخ اخذ مدرک تحصیلی تا روز برگزاری آزمون محاسبه می‌شود.
• مدارک کاردانی: در صورتی که مدرک کاردانی با مدرک کارشناسی هم ‌رشته باشد، به ازای هر ۵ سال کامل سابقه کار پس از اخذ مدرک کاردانی، یک سال و حداکثر دو سال به سنوات مهندسی اضافه می‌شود.

شرایط معماران تجربی: افرادی که دارای مدرک دیپلم فنی یا کاردانش هستند و سابقه کار حرفه‌ای مرتبط دارند، می‌توانند با ارائه مستندات لازم و گذراندن دوره‌های آموزشی مورد تایید، در آزمون نظام مهندسی شرکت کنند.

سابقه کار مورد نیاز برای کاردان های فنی و معماران تجربی

برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، متقاضیان باید دارای حداقل سابقه کار حرفه‌ای مرتبط با رشته تحصیلی خود باشند. این سابقه کار از تاریخ اخذ مدرک تحصیلی تا روز برگزاری آزمون محاسبه می‌شود. برای کاردان‌های فنی و معماران تجربی، شرایط سابقه کار نظام مهندسی به‌ صورت زیر است:

کاردان‌های فنی:

معماران تجربی:

شرایط هم ارزی رشته ها

در نظام مهندسی ایران، برای اطمینان از تخصص و صلاحیت مهندسان در حوزه‌های مختلف، کمیسیونی به نام «کمیسیون هم ‌ارزی رشته‌ها» تشکیل شده است. این کمیسیون وظیفه بررسی و تعیین هم‌ ارزی رشته‌های تحصیلی مختلف با رشته‌های اصلی نظام مهندسی را بر عهده دارد. اما هم ارزی رشته‌ها یعنی چه؟

هم ‌ارزی رشته‌ها به معنای تعیین تطابق و معادل‌ سازی رشته‌های تحصیلی مختلف با رشته‌های اصلی نظام مهندسی است. این فرآیند به منظور اطمینان از اینکه فارغ ‌التحصیلان رشته‌های مختلف دارای دانش و مهارت‌های لازم برای فعالیت در حوزه‌های مهندسی مرتبط هستند، انجام می‌شود.

مثال‌هایی از هم ‌ارزی رشته‌ها:

• مهندسی مکانیک – طراحی جامدات

فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند پروانه نظام مهندسی با کد رشته اصلی دریافت کنند.

• مهندسی عمران – سازه

فارغ ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در حوزه‌های مرتبط با سازه‌های ساختمانی فعالیت کنند.

• مهندسی برق – قدرت

فارغ ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در زمینه‌های مرتبط با سیستم‌های قدرت و برق فعالیت کنند.

جدول هم ‌ارزی رشته‌ ها

شرایط مهندسان برای دریافت پروانه نظام مهندسی

برای دریافت پروانه نظام مهندسی، مهندسان باید شرایط زیر را داشته باشند:

• مدرک تحصیلی: داشتن مدرک تحصیلی مرتبط با رشته مورد نظر.
• سابقه کار: داشتن سابقه کار مرتبط با رشته تحصیلی.
• قبولی در آزمون: قبولی در آزمون‌های ورودی نظام مهندسی.
• ثبت ‌نام در سامانه: ثبت ‌نام و عضویت در سازمان نظام مهندسی استان مربوطه.
• پرداخت هزینه‌ها: پرداخت هزینه‌های مربوط به صدور پروانه و عضویت.

با رعایت این شرایط، مهندسان می‌توانند پروانه نظام مهندسی را دریافت کرده و به صورت قانونی در حوزه تخصصی خود فعالیت کنند.

جمع‌بندی

شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی برای هر رشته و مقطع تحصیلی متفاوت است و به دقت باید از الزامات مختلف آن آگاه بود. برای شرکت در آزمون، داشتن مدرک تحصیلی مرتبط یکی از اصلی‌ترین شروط است. علاوه بر این، شرایط سنی و حداقل معدل مورد نیاز برای برخی از رشته‌ها نیز اهمیت دارد. برای مثال، شرایط ثبت نام آزمون نظام مهندسی در رشته‌های مختلف مانند عمران، معماری، و تاسیسات مکانیکی ممکن است متفاوت باشد و برخی از رشته‌ها نیازمند سوابق کاری مشخصی نیز هستند.

برای مهندسان با مدرک ارشد، معمولا شرایط خاصی مانند داشتن تجربه کاری مرتبط نیز لازم است. در کنار این موارد، داشتن شرایط سنی و شرکت در آزمون نظام مهندسی با مدرک کارشناسی ناپیوسته یا کاردانی نیز بسته به رشته ممکن است نیاز به بررسی دقیق‌تر داشته باشد. در نهایت، برای دریافت پروانه نظام مهندسی، گذراندن موفقیت ‌آمیز آزمون و تطابق با الزامات مختلف از جمله سابقه کار و شرایط تحصیلی الزامی است.

برای آگاهی بیشتر و دریافت مشاوره‌های تخصصی در این زمینه، پیشنهاد می‌شود با مجموعه ایران تحصیل از طریق شماره ۹۰۹۹۰۷۵۳۰۷ تماس بگیرید و از راهنمایی‌های کارشناسان بهره‌مند شوید.

برای دریافت فایل PDF مقاله شرایط شرکت در آزمون نظام مهندسی هر رشته در سال ۱۴۰۴، اینجا کلیک کنید.