«تابناک با تو» – شاید شفاف کردن پوست یک موش در نگاه نخست، اهمیت چندانی نداشته باشد. اما با کمی دقت در این فناوری، متوجه می‌شوید که شفاف‌سازی پوست و سایر بافت‌ها فوایدی هم می‌تواند داشته باشد، چراکه بدون این فناوری، تنها راه نگاه کردن به داخل بدن استفاده از اسکن‌ها است. حتی بهترین اسکن‌ها نیز تنها دیدی محدود ارائه می‌دهند یا نیاز به جراحی دارند.

دکتر گوسونگ هونگ (Guosong Hong)، استاد یار دانشگاه استنفورد و یکی از مدیران این پروژه، بیان کرد: «با نگاه به آینده، این فناوری می‌تواند رگ‌ها را برای نمونه‌گیری خون قابل‌رؤیت‌تر کند، حذف تتو‌ها با لیزر را آسان‌تر سازد و در تشخیص و درمان زودهنگام سرطان‌ها نقش داشته باشد».

چگونه این کار انجام شد؟

محققان از ماده‌ای استفاده کردند که شاید در آشپزخانه شما نیز یافت شود: رنگ خوراکی زرد تارترَزین (Tartrazine). آنها با الهام از مطالعه کتاب‌های قدیمی فیزیک نوری، ایده‌ای را مطرح کردند که بر اساس آن می‌توان اصول شناخته‌شده فیزیکی را در کاربرد‌های زیست‌پزشکی نوین به‌کار برد.

دکتر زیهاو اُو (Zihao Ou)، توضیح می‌دهد: «ما رنگ زرد که یک مولکول جذب‌کننده نور به‌ویژه در مورد رنگ‌ها نور آبی و فرابنفش است را بر سطح پوست مالیدیم. هم پوست و هم رنگ به تنهایی نور را پراکنده می‌کنند. اما وقتی این دو را باهم ترکیب کردیم، توانستیم به شفافیت پوست موش دست پیدا کنیم».

او اضافه کرد: «برای کسانی که از اصول فیزیک آگاهند، این موضوع منطقی است؛ اما اگر آشنا نباشید، به‌نظر می‌رسد شبیه یک جادو باشد».

تارترَزین در آب باعث تغییر شاخص انکسار (Refractive index) آن به گونه‌ای می‌شود که با شاخص انکسار مولکول‌های چربی در بافت‌های بدن هم‌خوانی پیدا می‌کند. وقتی محلول تارترَزین روی پوست مالیده می‌شود، پراکندگی نور درون بافت به‌تدریج کاهش می‌یابد، مثل بخار روی شیشه خودرو که در یک صبح سرد به‌تدریج ناپدید می‌شود.

شفاف‌سازی پوست موش‌های زنده

البته انجام این کار روی یک تکه گوشت یک چیز است –، اما در مورد یک موش زنده چطور؟ تیم تحقیقاتی تارترَزین را بر روی پوست جمجمه و شکم موش‌ها مالیدند و چند دقیقه صبر کردند تا رنگ به‌طور کامل در پوست نفوذ کند. سپس، آنها توانستند رگ‌های خونی مغز و فعالیت سیستم گوارشی را از طریق پوست مشاهده کنند آن هم بدون نیاز به تیغ جراحی یا اسکنرها.

مقدار اضافی از این رنگ به‌راحتی شسته می‌شود و میزانی از رنگ هم که بدن شده باشد، به‌طور بی‌خطر در طی حدود ۴۸ ساعت از طریق ادرار دفع می‌شود.

دکتر اُو گفت: «مهم است که این رنگ با بدن سازگار باشد – یعنی برای موجودات زنده بی‌ضرر باشد. علاوه بر این، این ماده بسیار ارزان و کارآمد است؛ مقدار بسیار کمی از آن برای انجام این کار کافی است».

اخاطر: لطفاً این آزمایش رو را روی پوست خود تکرار نکنید. این روش هنوز روی انسان‌ها آزمایش نشده است و پوست ما حدوداً ۱۰ برابر ضخیم‌تر از پوست موش است. بنابراین، آزمایش‌های بیشتری لازم است تا مشخص شود چگونه می‌توان این روش را به‌کار برد. اما اگر تیم تحقیقاتی موفق شود، امکانات هیجان‌انگیزی در پیش است.

وی اضافه کرد: «بسیاری از پلتفرم‌های تشخیص پزشکی بسیار گران‌قیمت و برای عموم مردم غیرقابل دسترسی هستند، اما پلتفرم‌های مبتنی بر فناوری ما نباید چنین باشند». استفاده از این روش برای بررسی بدن با میکروسکوپ نوری می‌تواند «کاملاً تحقیقات نوری موجود در زیست‌شناسی را متحول کند».

چه کسی فکر می‌کرد که اضافه کردن رنگ زرد به پوست می‌تواند آن را شفاف کند؟

منبع: یک پزشک