فریدون مشیری شاعر معاصر ایرانی بود که در تاریخ ۳۰ شهریور ماه ۱۳۰۵ در تهران متولد شد. وی سراینده شعر “کوچه” از زیباترین و عاشقانه‌ترین شعرهای نو است.

فریدون مشیری شاعر معاصر ایرانی بود که در تاریخ ۳۰ شهریور ماه ۱۳۰۵ در تهران متولد شد. پدر وی ابراهیم مشیری افشار در سال ۱۲۷۵ خورشیدی در همدان متولد شد و در روزهای جوانی به تهران آمد و از سال ۱۲۹۸ در وزارت پست مشغول خدمت گردید. مادرش اعظم‌السلطنه ملقب به خورشید، به شعر و ادبیات علاقه‌مند بوده و گاهی شعر می‌گفته است. وی در سن ۳۹ سالگی در گذشت که اثر عمیقی در فریدون بر جا گذاشت.

تحصیلات

فریدون مشیری سالهای اول و دوم تحصیلات ابتدایی را در تهران انجام داد و سپس به علت مأموریت اداری پدرش به مشهد رفت و بعد از چند سال دوباره به تهران بازگشت و سه سال اول دبیرستان را در دارالفنون گذراند و آنگاه به دبیرستان ادیب رفت.

به گفته خودش: «در سال ۱۳۲۰ که ایران دچار آشفتگی‌هایی بود و نیروهای متفقین از شمال و جنوب به کشور حمله کرده و در ایران بودند ما دوباره به تهران آمدیم و من به ادامه تحصیل مشغول شدم. دبیرستان و بعد به دانشگاه رفتم. با اینکه در همه دوران کودکی… از استخدام در ادارات و زندگی کارمندی پرهیز داشتم ولی… در سن ۱۸ سالگی در وزارت پست و تلگراف مشغول به کار شدم و این کار ۳۳ سال ادامه یافت.

ازدواج

فریدون مشیری در سال ۱۳۳۳ ازدواج کرد. همسر او اقبال اخوان دانشجوی رشته نقاشی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. او هم پس از ازدواج، تحصیل را ادامه نداد و به کار مشغول شد. فرزندان فریدون مشیری، بهار (متولد ۱۳۳۴) و بابک (متولد ۱۳۳۸) هر دو در رشته معماری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دانشکده معماری دانشگاه ملی ایران تحصیل کرده‌اند.

فعالیت‌های فریدون مشیری

فریدون مشیری روزها به کار می‌پرداخت و شبها به تحصیل ادامه می‌داد. از همان زمان به مطبوعات روی آورد و در روزنامه‌ها و مجلات کارهایی از قبیل خبرنگاری و نویسندگی را به عهده گرفت. بعدها در رشته ادبیات فارسی دانشگاه تهران به تحصیل ادامه داد. اما کار اداری از یک سو و کارهای مطبوعاتی از سوی دیگر، در ادامهٔ تحصیلش مشکلاتی ایجاد می‌کرد. سرانجام تحصیل را رها کرد اما کار در مطبوعات را ادامه داد. از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۱ مسئول صفحه شعر و ادب مجله روشنفکر بود. این صفحات به تمام زمینه‌های ادبی و فرهنگی از جمله نقد کتاب، فیلم، تئاتر، نقاشی و شعر می‌پرداخت.

مشیری در سالهای پس از آن نیز تنظیم صفحه شعر و ادبی مجله سپید و سیاه را برعهده داشت. در همان سال‌ها با مجلهٔ سخن به سردبیری دکتر پرویز ناتل خانلری همکاری داشت. وی در سال ۱۳۵۰ به شرکت مخابرات ایران انتقال یافت و در سال ۱۳۵۷ از خدمت دولتی بازنشسته شد.

علاقه به شعر و موسیقی

مشیری سرودن شعر را از نوجوانی و تقریباً از پانزده سالگی شروع کرد. اولین مجموعه شعرش با نام تشنه توفان در ۲۸ سالگی او با مقدمه محمدحسین شهریار و علی دشتی در ۱۳۳۴ به چاپ رسید. مشیری همچنین توجه خاصی به موسیقی ایرانی داشت و در پی همین دلبستگی طی سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ عضویت شورای موسیقی و شعر رادیو را پذیرفت، و در کنار هوشنگ ابتهاج، سیمین بهبهانی و عماد خراسانی سهمی بسزا در پیوند دادن شعر با موسیقی، و غنی ساختن برنامه گلهای تازه در رادیو ایران در آن سالها داشت.

مشیری در یک چاپخانه دیداری با محمد علی بهمنی داشته است. بسیاری از جمله خود او معتقد اند که این دیدار باعث شکوفایی استعداد این شاعر و خلق اشعار محمدعلی بهمنی شده است. 

فریدون مشیری در سال ۱۳۷۷ به آلمان و آمریکا سفر کرد و مراسم شعرخوانی او در شهرهای کلن، لیمبورگ و فرانکفورت و همچنین در ۲۴ ایالت آمریکا از جمله در دانشگاه‌های برکلی و نیوجرسی به طور بی‌سابقه‌ای مورد توجه دوستداران ادبیات ایران قرار گرفت. در سال ۱۳۷۸ طی سفری به سوئد در مراسم شعر خوانی در چندین شهر از جمله استکهلم و مالمو و گوتبرگ شرکت کرد.

معروفترین اثر وی شعر «کوچه» نام دارد که در اردیبهشت ۱۳۳۹ در مجله «روشنفکر» چاپ شد. این شعر عاشقانه فریدون مشیری از زیباترین و عاشقانه‌ترین شعرهای نو زبان فارسی است.

آثار منتشر شده فریدون مشیری

دفتر شعر

• تشنه طوفان (۱۳۳۴)

• گناه دریا (۱۳۳۵)

• نایافته (۱۳۳۷)

• ابر و کوچه (۱۳۴۵)

• بهار را باور کن (۱۳۴۷)

• پرواز با خورشید (۱۳۴۷)

• از خاموشی (۱۳۵۶)

• برگزیده شعرها (۱۳۴۹)

• گزینه اشعار (۱۳۶۴)

• مروارید مهر (۱۳۶۵)

• آه باران (۱۳۶۷)

• از دیار آشتی (۱۳۷۱)

• با پنج سخن‌سرا (۱۳۷۲)

• لحظه‌ها و احساس (۱۳۷۴)

• آواز آن پرنده غمگین (۱۳۷۸)

• تا صبح تابناک اهورایی (۱۳۷۹)

• نوایی هماهنگ باران (۱۳۸۴)

• از دریچه ماه (۱۳۸۴)

درگذشت فریدون شیری

مشیری سال‌ها از بیماری رنج می‌برد و در بامداد روز جمعه ۳ آبان‌ماه ۱۳۷۹ خورشیدی در ۷۴ سالگی در تهران درگذشت. مزار او در بهشت زهرا، قطعهٔ ۸۸ (قطعهٔ هنرمندان)، ردیف ۱۶۴، شمارهٔ ۹ می‌باشد.

منبع: ستاره