هوش مصنوعی علی بابا یکی از انواع نوظهور هوش مصنوعی های چینی است که در مدت کوتاهی توانسته نظرات زیادی را به خود جلب کند و حتی شرکت هایی مانند اپل هم به سراغ آن رفته اند. در این مقاله از پلازا در مورد این هوش مصنوعی Alibaba صحبت خواهیم کرد.

در چند ماه گذشته، انواع هوش مصنوعی چینی عملکردی خارق العاده از خود نشان داده و اگر به همین روال پیش بروند، در مدت کوتاهی دوران حکمرانی اوپن ای آی بر صنعت هوش مصنوعی پایان خواهد یافت. اولین هوش مصنوعی که توانست عملکردی چشمگیر ارائه دهد، دیپ سیک بود و بعد از آن هوش مصنوعی Alibaba نیز توانست با جلب نظرات برای ورود به بازار چین، دنیا را برای بار دیگر خیره کند. این هوش مصنوعی ویژگی های خارق العاده ای دارد و نتایج آزمایشات و تست هایی که انجام شده است، می تواند نوید بخش یک هوش مصنوعی کاربردی و چند جانبه باشد. در ادامه با بررسی اینکه هوش مصنوعی علی بابا چیست در مورد این موارد صحبت خواهیم کرد.

فهرست مطالب:

هوش مصنوعی علی بابا چیست؟

هوش مصنوعی علی بابا مجموعه ای از فناوری های پیشرفته یادگیری ماشینی و پردازش داده است که توسط گروه Alibaba توسعه یافته و در بخش های مختلفی مانند تجارت الکترونیک، خدمات ابری، لجستیک، مالی و حتی مدیریت شهری استفاده می شود. این شرکت با سرمایه گذاری گسترده در هوش مصنوعی، مدل های قدرتمندی مانند Qwen 2.5 را معرفی کرده که از نظر توانایی های پردازشی و تولید متن، تصویری مشابه مدل های پیشرفته ای مانند GPT-4o ارائه می دهد. هوش مصنوعی Alibaba، که در اواخر سال ۲۰۲۴ معرفی شد، در سیستم های توصیه گر، چت بات های هوشمند، تشخیص تصویر، ترجمه زبان و پردازش کلان داده عملکرد بسیار خوبی داشته و به بهینه سازی فرآیندهای دیجیتال در پلتفرم هایی مانند Tmall ،Taobao و Alibaba Cloud کمک کرده است.

بازدهی این هوش مصنوعی در زمینه های مختلف قابل توجه بوده است؛ به عنوان مثال، سیستم های تحلیل داده و پیش بینی تقاضای این شرکت باعث شده که مدیریت موجودی کالاها در انبارها بهینه تر شود و مشتریان تجربه خرید بهتری داشته باشند. همینطور، الگوریتم های پردازش تصویر و تشخیص چهره در خدمات پرداخت دیجیتال مانند Alipay امنیت بالاتری را برای کاربران فراهم کرده اند. هوش مصنوعی علی بابا در حوزه تحقیق و توسعه نیز فعالیت گسترده ای دارد و همواره به دنبال رقابت با شرکت های بزرگ مانند OpenAI، گوگل و بایدو است. در ادامه بیشتر در مورد مدل های زبانی این هوش مصنوعی صحبت خواهیم کرد.

مدل زبانی استفاده شده در هوش مصنوعی علی بابا

مدل زبانی استفاده شده در هوش مصنوعی Alibaba یکی از جدیدترین مدل های هوش مصنوعی این شرکت، Qwen 2.5 است که یک مدل زبان بزرگ (LLM) با قابلیت پردازش و تولید متن در مقیاس وسیع محسوب می شود. این مدل بر اساس معماری Transformer توسعه یافته و قادر است متون پیچیده را درک کرده، به سوالات کاربران پاسخ دهد، محتوای جدید تولید کند و حتی ترجمه های دقیق ارائه دهد. مدل Qwen 2.5 در چندین نسخه با ابعاد مختلف عرضه شده، از مدل های سبک برای دستگاه های کم مصرف گرفته تا نسخه های قدرتمند که در سرورهای ابری علی بابا اجرا می شوند.

نحوه کارکرد این مدل زبانی مبتنی بر یادگیری عمیق و پردازش انبوه داده ها است. علی بابا از مجموعه داده های گسترده ای شامل متون علمی، محتوای اینترنتی، اسناد تجاری و مکالمات کاربران برای آموزش مدل های خود استفاده می کند. همینطور، بهینه سازی های انجام شده در این مدل باعث کاهش مصرف پردازشی و افزایش دقت پاسخ ها شده است. هوش مصنوعی علی بابا از این مدل در سیستم های متنوعی مانند دستیارهای مجازی، چت بات های مشتری مدار، سیستم های تحلیل بازار و حتی پردازش زبان های چینی و انگلیسی استفاده می کند. یکی از مهمترین کاربرد های این مدل پلتفرم ابری علی بابا است که در ادامه در مورد آن صحبت می کنیم.

پلتفرم هوش مصنوعی ابری علی بابا (Alibaba Cloud AI)

پلتفرم هوش مصنوعی ابری علی بابا (Alibaba Cloud AI) یکی از پیشرفته ترین زیرساخت های ابری در جهان است که برای پردازش داده های عظیم و اجرای الگوریتم های هوش مصنوعی توسعه یافته است. این پلتفرم که تحت برند Alibaba Cloud فعالیت می کند، خدمات متنوعی در حوزه یادگیری ماشین، تحلیل داده، پردازش زبان طبیعی (NLP) ارائه می دهد. شرکت ها و کسب وکارها می توانند از این بستر برای پیاده سازی مدل های هوش مصنوعی خود یا استفاده از مدل های آماده علی بابا بهره ببرند. این پلتفرم از طریق مراکز داده گسترده خود در سراسر جهان، توان پردازشی بالایی را برای پردازش بلادرنگ داده ها فراهم کرده است.

هوش مصنوعی Alibaba بر روی این پلتفرم اجرا می شود و از قدرت پردازش ابری آن برای آموزش و بهینه سازی مدل های زبانی، تصویری و تحلیلی بهره می برد. مدل زبانی پیشرفته Qwen 2.5 و سایر الگوریتم های یادگیری عمیق در Alibaba Cloud مستقر شده اند و از منابع پردازشی مقیاس پذیر آن برای بهبود عملکرد و دقت استفاده می کنند. به علاوه، پلتفرم ابری علی بابا به مشتریان این امکان را می دهد که مدل های هوش مصنوعی خود را بدون نیاز به سخت افزار قدرتمند، به صورت سرویس ابری (AI-as-a-Service) اجرا کنند.

یکی از ویژگی های برجسته Alibaba Cloud AI، ارائه ی راهکارهای هوش مصنوعی برای کسب و کارها است. شرکت های فعال در زمینه های فروش آنلاین، سلامت، حمل و نقل و مالی می توانند با استفاده از این پلتفرم، عملیات خود را هوشمندتر کرده و تحلیل های دقیق تری بر روی داده های خود انجام دهند. همینطور پشتیبانی از ابزارهای کدنویسی، API های اختصاصی و سرویس های یادگیری ماشین بدون کدنویسی (AutoML) باعث شده تا این پلتفرم برای توسعه دهندگان و برنامه نویسان نیز قابل استفاده باشد. در مجموع، Alibaba Cloud AI یکی از پیشرفته ترین بسترهای ابری برای اجرای هوش مصنوعی محسوب می شود که نه تنها نیازهای علی بابا، بلکه نیازهای سایر شرکت های بین المللی را نیز برآورده می کند.

کاربردهای هوش مصنوعی Alibaba

همانطور که تا به اینجا توضیح دادیم هوش مصنوعی علی بابا در صنایع و حوزه های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد و به بهینه سازی فرآیندها، افزایش بهره وری و بهبود تجربه ی کاربران کمک می کند. در این قسمت قرار است به صورت موردی در مورد کاربرد ها و امکاناتی که این هوش مصنوعی می تواند در اختیار ما قرار دهد صحبت کنیم و ببینیم که ویژگی های تست شده و قابلیت های اصلی این هوش مصنوعی چیست. مهمترین کاربرد هایی که می توانیم در این بخش معرفی کنیم، این موارد هستند:

• تجارت الکترونیک و پیشنهاد هوشمند محصولات: هوش مصنوعی Alibaba در فروشگاه های آنلاین، مانند Taobao و Tmall، برای تحلیل رفتار کاربران و پیشنهاد هوشمندانه ی محصولات استفاده می شود. این سیستم با بررسی سوابق جستجو و خرید، بهترین پیشنهادها را برای هر کاربر ارائه داده و باعث افزایش فروش و بهبود تجربه خرید می شود.
• چت بات های هوشمند: چت بات های مبتنی بر هوش مصنوعی علی بابا، مانند AliMe، به مشتریان کمک می کنند تا پاسخ سوالات خود را دریافت کنند، سفارشات را پیگیری کنند و مشکلات را برطرف نمایند.
• سیستم های پرداخت و امنیت مالی: در Alipay، هوش مصنوعی برای تشخیص تقلب، احراز هویت کاربران و افزایش امنیت تراکنش ها به کار گرفته می شود. این سیستم با تحلیل الگوهای تراکنشی و استفاده از فناوری تشخیص چهره، امنیت بالاتری را در پرداخت های دیجیتال فراهم می کند.
• نظارت هوشمند: این فناوری در فروشگاه های بدون صندوق، سیستم های امنیتی شهری و کنترل ورود و خروج افراد در شرکت ها و فرودگاه ها استفاده می شود.
• لجستیک و حمل و نقل: در سیستم لجستیکی Cainiao، هوش مصنوعی به بهینه سازی مسیرهای تحویل، کاهش هزینه های حمل ونقل و مدیریت انبارها کمک می کند. این فناوری باعث افزایش سرعت ارسال سفارشات و کاهش تاخیر در تحویل کالاها می شود.
• تشخیص بیماری ها: علی بابا از هوش مصنوعی برای تحلیل تصاویر پزشکی، تشخیص بیماری ها و پیشنهاد روش های درمانی استفاده می کند. آزمایشات نشان می دهد این سیستم می تواند بیماری هایی مانند COVID-19 و سرطان را با دقت بالایی شناسایی کرده و به پزشکان در تشخیص سریع تر کمک کنند.
• کشاورزی هوشمند: مدل Qwen 2.5 برای کنترل سلامت گیاهان، پیش بینی آفات و بهینه سازی مصرف آب و کود به کار می رود. کشاورزان می توانند با استفاده از تحلیل های مبتنی بر داده های ماهواره ای و سنسورها، عملکرد محصولات خود را بهبود دهند.

همکاری هوش مصنوعی علی بابا و اپل

در فوریه ۲۰۲۵ علی بابا و اپل همکاری خود را برای یکپارچه سازی قابلیت های هوش مصنوعی در آیفون های عرضه شده در بازار چین آغاز کردند. به دلیل محدودیت های قانونی برای دسترسی به مدل های هوش مصنوعی غربی مانند ChatGPT، اپل تصمیم گرفت از مدل های پیشرفته Qwen علی بابا در دستگاه های خود استفاده کند. این همکاری به کاربران چینی امکان می دهد تا از دستیار هوش مصنوعی علی بابا برای انجام کارهایی مانند ترجمه، پاسخ به سوالات پیچیده و ارائه پیشنهادات هوشمند بهره مند شوند. این اقدام نه تنها قابلیت های هوش مصنوعی آیفون را در چین بهبود بخشید، بلکه به علی بابا فرصت داد تا مدل های هوش مصنوعی خود را به شکل گسترده تری معرفی کند.

این همکاری تاثیر زیادی بر ارزش سهام و رشد علی بابا داشت. پس از اعلام این خبر سهام علی بابا در بورس هنگ کنگ بیش از ۹٪ افزایش یافت و به بالاترین میزان از سال ۲۰۲۲ رسید. این رشد نشان دهنده اعتماد بازار به توانایی های هوش مصنوعی علی بابا و آینده ی روشن این فناوری در همکاری با برندهای بین المللی مانند اپل است.

مقایسه هوش مصنوعی علی بابا با DeepSeek و ChatGPT

هوش مصنوعی علی بابا به ویژه مدل Qwen، در مقایسه با DeepSeek و ChatGPT نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارد. مدل Qwen که توسط علی بابا توسعه یافته، بهینه سازی شده تا نیازهای کاربران چینی را برآورده کند و درک عمیقی از زبان، فرهنگ و داده های محلی داشته باشد. در مقابل DeepSeek که یکی دیگر از مدل های قدرتمند چینی است، بیشتر روی پردازش داده های بومی و ریاضی تمرکز دارد و دقت بالایی در حل مسائل پیچیده ریاضی دارد. در حالی که هر دو مدل برای کاربران چینی بهینه شده اند، هوش مصنوعی ChatGPT که توسط OpenAI توسعه یافته، همچنان برتری محسوسی در پردازش چند زبانه، منطق قوی تر و پایگاه دانش گسترده تر دارد، اما به دلیل محدودیت های دسترسی در چین، از محبوبیت کمتری در آن بازار برخوردار است ولی از نظر ما می تواند برتری خود را حفظ کند.

یکی از برتری های هوش مصنوعی Alibaba نسبت به ChatGPT، یکپارچگی آن با Alibaba Cloud AI و زیرساخت های تجارت الکترونیکی این شرکت است که باعث شده کسب و کارهای محلی بتوانند از هوش مصنوعی به طور مستقیم در مدیریت فروشگاه های آنلاین، پردازش داده های مشتریان و بهینه سازی زنجیره تامین استفاده کنند. در مقابل ChatGPT بیشتر به عنوان یک مدل زبانی عمومی طراحی شده که در طیف گسترده ای از موارد عمومی تر کاربرد دارد. DeepSeek نیز در زمینه پردازش زبان طبیعی و مدل های مالی عملکرد خوبی دارد اما از نظر تجاری سازی و پشتیبانی از صنایع مختلف، هنوز به سطح علی بابا نرسیده است. در مجموع هوش مصنوعی علی بابا توانسته خود را به عنوان یک رقیب جدی در چین معرفی کند و در برخی حوزه ها مانند تجارت الکترونیک، خدمات ابری و پردازش داده های محلی از سایر رقبا پیشی بگیرد.

نتیجه گیری

هوش مصنوعی علی بابا یک هوش مصنوعی چینی تازه وارد است که در مدت کوتاهی توانسته نظر خیلی از کاربران و سازمان های بزرگ مثل اپل را به خود جلب کند. بر خلاف انواع مختلف هوش مصنوعی مانند دیپ سیک و یا چت جی پی تی این هوش مصنوعی بیشتر تمرکز خود را برای ارائه خدمات مختلف به سازمان ها، خدمات پرداخت و همینطور خدمات ابری و بستر های هوش مصنوعی برای کاربرد های تخصصی گذاشته است و به نوعی پا را از یک چت بات ساده فراتر گذاشته است. در صورتی که در مورد این هوش مصنوعی سوال و یا نظری داشتید، خوشحال می شویم آن را با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.