فرنچایز هری پاتر را می‌توان به عنوان یکی از به یاد ماندنی‌ترین و تاثیرگذارترین فیلم‌های ژانر فانتزی تاریخ سینما به شمار آورد.

زمانی که جی. کی. رولینگ در سال ۱۹۹۷ میلادی نخستین جلد از کتاب هری پاتر را به نگارش در آورد، شاید حتی تصورش را هم نمی‌کرد که یک دهه بعد دنیای فانتزی و جادویی خلق شده توسط وی به چه جایگاهی در سینما دست پیدا کرده و چه تاثیری بر آثار پس از خود بگذارد. دنیای سحر و جادوی منحصر به فردی که ۴ سال بعد طی همکاری کمپانی برادران وارنر و شخص کریس کلمبوس سر از سینماهای جهان در آورد و این مدیوم را برای همیشه متحول نمود.

امروزه از فرنچایز هری پاتر به عنوان یک پدیده جهانی یاد می‌شود که نبود اثری با چنین حال و هوایی را بیش از پیش می‌توان احساس کرد. از دهه ۲۰۱۰ به بعد کمپانی‌های مختلفی سعی داشتند تا موفقیت این مجموعه را با آثار جدیدی تکرار نمایند که نه تنها در این امر با شکست مواجه شدند، بلکه حتی خود کمپانی برادران وارنر با تولید پیش درآمدهای جانوران شگفت‌انگیز نتوانست تا نظر مثبت طرفداران هری پاتر را جلب نماید؛ فرنچایزی که با هزار زور و زحمت تنها ۳ فیلم از آن ساخته و برای همیشه به فراموشی سپرده شد.

حال که ساخت ریبوت این فرنچایز با بازیگران و تیم تولید کاملاً جدیدی برای مدیوم تلویزیون برنامه ریزی شده، نگرانی طرفداران شدت پیدا کرده و اعتقاد دارند که کمپانی برادران وارنر می‌تواند اشتباهات خود را در قبال جانوران شگفت‌انگیز باری دیگر تکرار نماید؛ آن هم در شرایط فعلی هالیوود که شاهد یک ابتذال فرهنگی به تمام معنا هستیم. با این وجود بد نیست تا باری دیگر به سراغ فیلم‌های اصلی این مجموعه رفته و فارغ از مقایسه با کتاب‌های جی. کی. رولینگ، هر کدام را به عنوان یک فیلم مجزا تحت رتبه بندی قرار دهیم. پس در ادامه با ما و رتبه بندی کولایدر همراه باشید.

۸. فیلم Harry Potter and the Chamber of Secrets

رتبه بندی این مقاله را با طولانی‌ترین فیلم فرنچایز هری پاتر به نام Harry Potter and the Chamber of Secrets آغاز می‌کنیم. دومین فیلم این مجموعه به کارگردانی کریس کلمبوس در سال ۲۰۰۲ میلادی اکران شده است.

پس از آغاز موفقیت آمیز این فرنچایز، کریس کلمبوس دست به کار شد تا مسیر تیره و تاریکی که در فیلم‌های بعدی پیموده می‌شد را هموار نماید و به همین سبب نیز لحن نسبتاً بزرگسالانه‌تری را نسبت به فیلم اول در پیش گرفت. آخرین فیلم هری پاتر که تمام سعی خود را به کار گرفت تا تمام محتوای کتاب را تمام و کمال به اقتباس در بیاورد، بطور غیرضروری طولانی شد که نتیجه آن از ریتم افتادن محصول نهایی بود. اگرچه Harry Potter and the Chamber of Secrets به صورت کلی فیلم ضعیفی به شمار نرفته و با حفظ مرز بین شوخی و جدی، ارائه جلوه‌های بصری ناب و داستانی هیجان انگیز سعی می‌کند تا مخاطب را بیش از پیش با لرد ولدمورت آشنا نماید اما نمی‌توان این حقیقت را انکار کرد که در بسیاری از مواقع شاهد کش پیدا کردن داستان و تکراری شدن آن هستیم.

۷. فیلم Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1

زمانی که پایان‌ بندی یک حماسه به ۲ بخش تقسیم می‌شود، خواه یا ناخواه بخش نخست در برخی از موارد فدا شده و نمی‌تواند داستانی جذاب را آنطور که انتظار می‌رود، روایت نماید. اتفاقی که برای فیلم Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1 به کارگردانی دیوید یتس در سال ۲۰۱۰ افتاد.

مشکل اینجاست که حتی نیمه اول کتاب یادگاران مرگ نیز از مشکل روایت داستان رنج می‌برد و این مسئله زمانی که بر پرده سینما به تصویر کشیده شد، دو چندان خسته‌کننده جلوه کرد. تعقیب و گریز بین هری، ران و هرماینی با دست نشانده‌های لرد ولدمورت علی‌رغم این که در ابتدای فیلم موجب نمایشی هیجان‌انگیز و دلهره آور می‌شود اما زمانی که آن‌ها وارد جنگل شده و اختلاف میانشان شدت می‌گیرد، به حدی کند و تکراری می‌شود که می‌تواند مخاطب را کلافه نماید. Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1 مدت زمان زیادی در اختیار دارد و بسیاری از این زمان را صرف مسائل پوچ و خسته‌کننده‌ای می‌کند که در کلیت داستان هیچ تاثیر قابل توجهی نخواهد داشت. با این حال پایان‌بندی و رقم خوردن یک تراژدی دردناک حول محور دوست قدیمی هری پاتر سبب می‌شود تا بتوانیم در کلیت ماجرا، از فیلم هفتم لذت برده باشیم.

۶. فیلم Harry Potter and the Goblet of Fire

چهارمین فیلم هری پاتر به نام Harry Potter and the Goblet of Fire ساخته مایک نیوول در سال ۲۰۰۵ میلادی از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای در کلیت فرنچایز برخوردار می‌باشد؛ زیرا بالاخره خود حقیقی لرد ولدمورت را وارد ماجرا کرد و یک مرگ شوکه‌کننده را رقم زد تا زمینه را برای رویارویی خیر و شر مهیا نماید.

در کنار زمینه چینی برای ورود حماسی لرد ولدمورت که هر بیننده‌ای را در بهت و حیرت فرو می‌برد، مایک نیوول برخلاف کارگردانان فیلم‌های پیشین وظیفه داشت تا سیل گسترده‌ای از شخصیت‌های جدید را وارد هاگوارتز کرده و درامی را بین آن‌ها به ارمغان بیاورد. آن هم در شرایطی که شخصیت‌ها از دوره نوجوانی در شرف قدم گذاشتن به جوانی بوده و طبیعتاً اتفاقات و احساساتی را تجربه می‌کردند که تا پیش از فیلم چهارم در این فرنچایز سابقه نداشت که نمونه بارز آن را می‌توان به بروز اختلاف میان هری و ران و مشکلات عاطفی هرماینی نسبت داد. مهمترین مسئله‌ای که سبب شد تا Harry Potter and the Goblet of Fire جایگاه ششم این مقاله را به خود اختصاص دهد در این است که رمان جام آتش یک شاهکار به تمام معنا بوده که فیلم در اقتباس تمام و کمال از جزییات مهم آن درجا زده و نتوانسته حق مطلب را ادا نماید.

۵. فیلم Harry Potter and the Sorcerer’s Stone

فیلم Harry Potter and the Philosopher’s Stone محصول سال ۲۰۰۱ شاید زرق و برق دنباله‌ها را نداشته باشد اما دلیل نمی‌شود از اهمیت آن و کار بزرگی که کریس کلمبوس انجام داد به راحتی گذر کنیم.

اساساً می‌توان گفت که صفر تا صد آغازگر فرنچایز هری پاتر مدیون زحمات ارزشمند خود شخص کریس کلمبوس بوده است. کسی که نه تنها بازیگران اصلی این فیلم را گرد یکدیگر جمع نمود، بلکه وفادارانه پای ساخت پروژه در شرایطی ماند که شاید در نبود او می‌توانست به توقف کامل آن منجر شود. Harry Potter and the Philosopher’s Stone روایت‌گر داستانی جادویی از دید یک کودک یتیم ۱۱ ساله بود که درکی از شرایط اطراف خود نداشت و دنیل ردکلیف به عنوان نخستین تجربه کارنامه بازیگری‌اش چنان استادانه نقش هری پاتر را ایفا نمود که پس از گذشت بیش از ۲ دهه واقعاً نمی‌توان جایگزینی برای او متصور شد.

۴. فیلم Harry Potter and the Order of the Phoenix

پس از یک پابان بندی شوکه‌کننده و دیوانه‌وار، بالاخره با فیلم Harry Potter and the Order of the Phoenix ساخته سال ۲۰۰۷ میلادی شاهد دنیایی بودیم که ترس از لرد ولدمورت هر جنبنده‌ای را تهدید می‌کرد.

فیلم پنجم نخستین پروژه‌‌ی فرنچایز هری پاتر محسوب می‌شد که علی‌رغم مسئولیت سنگینی که برای روایت داستان داشت، از فیلم‌نامه نویس اصلی و مشهور خود یعنی استیو کلوویز بهره نمی‌برد و به ناچار مایکل گولدن‌برگ وظیفه نویسندگی داستان را بر عهده گرفت تا مفاهیمی همچون فساد و سیاست را وارد ماجراجویی‌های فانتزی و جادوی جی. کی. رولینگ نماید؛ مسائلی که با پیدا شدن سر و کله دلوریس آمبریج و نقش آفرینی فراتر از تصور ایملدا استنتون، مدرسه هاگوارتز را به جایی غیرقابل تحمل تبدیل کرده بود. رویکرد متفاوت داستانی Harry Potter and the Order of the Phoenix از همان ابتدا با رقم خوردن درامی بین هری و پسرعمویش دادلی خود را نشان داده و در نهایت با از دست رفتن یکی از مهمترین نزدیکان قهرمان داستان به پایان می‌رسد تا ثابت کند که تقابل خیر و شر هزینه بسیار گزافی برای اعضای محفل ققنوس خواهد داشت. همچنین باید اشاره کنیم که فیلم پنجم بالاخره برای نخستین‌بار قدرت‌های مرگبار و غیرقابل توقف لرد ولدمورت و آلبوس دامبلدور را در نبردی فراموش نشدنی به تصویر می‌کشد که هر طرفدار هری پاتری را به وجد می‌آورد.

۳. فیلم Harry Potter and the Half-Blood Prince

در توانمندی دیوید یتس در قامت کارگردان و بازگشت استیو کلوویز به عنوان فیلم‌نامه نیس تنها می‌توان گفت که Harry Potter and the Half-Blood Prince محصول سال ۲۰۰۹ به طور همزمان و شگفت انگیزی کمدی‌ترین و در عین حال غم انگیزترین فیلم فرنچایز هری پاتر تا پیش از بخش دوم یادگاران مرگ به شمار می‌رود.

اساساً باید گفت که پس از بازگشت لرد ولدمورت در فیلم چهارم، تمامی این آثار در پایان بندی یک تراژدی بزرگ را برای هری پاتر و بیننده رقم زده‌اند. در حالی که هری همراه با دوستانش سعی دارد تا با ترس خطرات ناشی از اطرافش و همچنین مرگ پدرخوانده‌اش کنار بیاید، در هاگوارتز مسائل و رخدادهای عجیب و غریب و مفرحی رقم می‌خورد که توجه مخاطب را جلب می‌کند. با این حال همانطور که پیشتر اشاره کردیم، پایان هر فیلمی بعد از جام آتش با تراژدی همراه بود و این بار Harry Potter and the Half-Blood Prince شخصیت نمادین آلبوس دامبلدور را هدف قرار داد تا نه تنها اصلی‌ترین و مهمترین مدافع هری پاتر از میان برداشته شود، بلکه از هویت شاهزاده ۲ رگه نیز رونمایی می‌شود که با حس تنفری بی حد و اندازه نسبت به پروفسور اسنیپ همراه می‌گردد؛ تنفری که کمی بعدتر در فیلم هشتم به ترحم و دردی فراموش نشدنی در دل مخاطب تبدیل خواهد شد.

۲. فیلم Harry Potter and the Deathly Hallows — Part 2

افرادی که کتاب‌های جی. کی. رولینگ را مطالعه نکرده بودند، برایشان غیرقابل باور بود که دنیای رنگارنگ جادویی‌شان به محل نبردی خونین تبدیل شود. اتفاقی که دیوید یتس به عنوان پایان کار خود را فرنچایز هری پاتر در فیلم Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2 سال ۲۰۱۰ آن را به ارمغان آورد.

فیلم هشتم به عنوان پایان حماسه‌ای محسوب می‌شود که وظیفه سنگینی بر دوش داشت و آن هم روایت نبرد نهایی خیر و شری بود که هم‌کلاسی را در برابر هم‌کلاسی قرار می‌داد. باور نکردنی است که هاگوارتزی که همیشه از حسی آرامش بخش برخوردار بود و دانش آموزانش در فضایی امن و آرام مشغول یادگیری فنون جادوگری بودند، حال به میدان نبرد مرگباری تبدیل شده که در زمین و آسمان شخصیت‌هایش را به جان یکدیگر انداخته تا حدی که حتی مجسمه‌های شوالیه‌ها نیز به پا خواسته تا از دانش آموزان باقی مانده محافظت نمایند. علی‌رغم این که سکانس شکست لرد ولدمورت در فیلم نسبت به کتاب تغییر پیدا کرد و خشم و انتقاد طرفدارانش را برانگیخت، شاید مهم‌ترین ویژگی Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2 به نمایش ذات و ماموریت حقیقی پروفسور اسنیپ مربوط می‌شود که طی تمام فیلم‌های قبلی موجب خشم و کینه مخاطبین شده بود تا حدی که در نهایت بنا به عقیده بسیاری از بینندگان، او را می‌توانستیم فداکارترین و شجاع‌ترین شخصیت کلیت داستان خطاب نماییم که به لطف نقش آفرینی فراموش نشدنی و تامل برانگیز آلن ریکمن فقید این امر محقق شد و تا ابد در یادها باقی ماند.

۱. فیلم Harry Potter and the Prisoner of Azkaban

در نهایت نوبت به فیلم شماره یک این رتبه بندی تحت عنوان Harry Potter and the Prisoner of Azkaban می‌رسد که توسط آلفونسو کوارون در سال ۲۰۰۴ میلادی تولید شده است.

در حالی که فیلم‌های تالار اسرار و جام آتش هر یک به شیوه‌های مختلفی سعی در گسترش لحن تیره و تاریک این فرنچایز داشته‌اند اما این زندانی آزکابان بود که برای نخستین‌بار یک روایت بزرگسالانه تمام و کمال را به معرض نمایش گذاشت که با المان‌های وحشت نیز همراه بود. همچنین ورود آلفونسو کوارون سبب شد تا روایتی طولانی و بلند به نحو احسنت در یک فیلم ۱۴۲ دقیقه‌ای بدون خسته‌کنندگی و یا کوتاهی جا بگیرد که دستاوردی قابل تحسین به شمار می‌رود. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban سبب می‌شود تا برخلاف ساخته‌های کریس کلمبوس بیننده بتواند با تک تک اجزای داستانی ارتباط برقرار کرده و خود را در آن شرایط تصور نماید و وحشتی را لمس کند که هری پاتر برای سال‌ها با آن دست و پنجه نرم کرده است.

منبع: کولایدر