آیا وقتی هنگام خداحافظی در زوم دست تکان می‌دهید، دچار احساس عجیبی نمی‌شوید؟ چنین چیزی احتمالاً به این دلیل است که مغز شما مکالمات زوم یا تماس تصویری در پلتفرم‌های دیگر را مانند مکالمات واقعی پردازش نمی‌کند. این درحالی است که ما در تماس‌های تصویری با انسان‌های واقعی صحبت می‌کنیم.
این نتیجه پژوهش جدیدی در دانشگاه ییل است که تأکید می‌کند ارتباطات حضوری چه نقش مهمی در چگونگی برخورد طبیعی ما با افراد دیگر دارد. پژوهشگران این مطالعه می‌گویند سیستم‌های اجتماعی مغز انسان در تماس‌های حضوری بسیار فعال‌تر از تماس‌های تصویری هستند.
اکثر پژوهش‌های گذشته برای بررسی فعالیت اعصاب و مغز هنگام تعاملات اجتماعی شامل یک فرد بودند، نه یک جفت انسان. پژوهشگران ییل در یک مطالعه نوآورانه به مقایسه تعامل دو انسان با یکدیگر در زمان واقعی پرداختند.
۲۸ فرد بالغ سالم بدون مشکلات بینایی و از گروه‌های سنی، جنسیتی و قومی متفاوت در این آزمایش حضور داشتند. پژوهشگران از تکنیک‌های طیف‌نگاری کارکردی فروسرخ نزدیک (fNIRS)، نوارمغزی و ردیاب‌های چشم برای ثبت دقیق فعالیت مغز و چشم‌ها هنگام صحبت استفاده کردند.
آن‌ها سپس نتایج را برای مکالمه‌های حضوری و تماس‌های تصویری در پلتفرم زوم با یکدیگر مقایسه کردند. جفت‌ها و وظایفی که افراد باید در هر مکالمه انجام می‌دادند ثابت بودند تا عوامل اجتماعی نظیر جهت‌گیری‌ها و آشنایی‌ها تأثیری در نتایج نداشته باشند.
مغز در تماس حضوری و تماس تصویری
مکالمات چهره به چهره در مقایسه با تماس‌های زوم فعالیت بیشتری در سیگنال‌های ناحیه مهمی به‌نام لوب آهیانه‌ای داشتند. همچنین در تماس‌های تصویری فعالیت مغزی دارای امواج تتا بودند. امواج تتا با پردازش بهتر صورت‌ها پیوند دارند. فعالیت در نواحی مرتبط با پردازش‌های احساسی و درک فضا نیز در مکالمات حضوری بیشتر بود.
ردیابی چشم نشان داد که مدت‌زمان ارتباط چشمی در تماس‌های حضوری بیشتر بود. قطر مردمک چشم عموماً در مکالمات چهره به چهره بالاتر بود. این نشان می‌دهد که این مکالمات احساسات بیشتری را در فرد برمی‌انگیزند.
در مکالمات چهره به چهره، اسکن‌های مغزی جفت‌ها از لحاظ فعالیت نورون‌ها هماهنگی بیشتری با یکدیگر داشتند. پژوهشگران می‌گویند این نشان می‌دهد که تبادل مشترک سرنخ‌های اجتماعی در این نوع مکالمه بیشتر است.
درمجموع، تعاملات مغزی پویا و طبیعی موجود در مکالمات حضوری در تماس‌های تصویری کمتر یا حتی غایب هستند. این می‌تواند به تفاوت‌ها در تماشای فرد مقابل وابسته باشد. این تفاوت‌ها احتمالاً ناشی از محدودیت‌های تکنولوژیکی تماس‌های زوم هستند.
حتی با وجود دوربین‌های بسیار باکیفیت امروزی، برقراری تماس چشمی همچنان دشوار یا حتی غیرممکن است. در بسیاری از برنامه‌ها، ما باید برای تماشای صورت مخاطب خود به پایین نگاه کنیم، درنتیجه، برای مخاطب این‌طور به‌نظر می‌رسد که به چشمان او نگاه نمی‌کنیم.
تعاملات اجتماعی بسیار مهم هستند. مغز ما انسان‌ها به‌عنوان موجوداتی اجتماعی به‌گونه‌ای تکامل پیدا کرده است که سرنخ‌های پویا را در صورت افرادی که به‌طور روزمره با آن‌ها در تماس هستیم درک کند. پلتفرم‌های تماس تصویری از این لحاظ سیستم‌هایی اجتماعی با کمبودهایی فراوان نسبت به شرایط واقعی هستند.